დედამიწაზე სიცოცხლე შესაძლოა, ისეთი მარტივი ნივთიერებების წყალობით აღმოცენდა, რომლებსაც ყოველდღე ვიყენებთ
დედამიწაზე სიცოცხლე შესაძლოა, ისეთი მარტივი ნივთიერებების წყალობით აღმოცენდა, რომლებსაც ყოველდღე ვიყენებთ

დედამიწაზე სიცოცხლის აღმოცენებასთან დაკავშირებით მრავალი თეორია არსებობს. თუმცა, საბოლოო პასუხის დასადგენად, მეცნიერები კვლევებს აქტიურად აგრძელებენ. ახალი აღმოჩენის მიხედვით, შესაძლოა, ეს პროცესი არც თუ ისე რთული იყო.

ტოკიოს ტექნოლოგიური ინსტიტუტის მკვლევართა ჯგუფის აზრით, შესაძლოა, ადრეული ბიოქიმიისთვის საჭირო ენერგიის მიღებაში გადამწყვეტი როლი ჩვეულებრივმა სუფრის მარილმა (ნატრიუმქლორიდი) შეასრულა.

ნატრიუმის ქლორიდი შედგენილია ნატრიუმისა და ქლორიდის იონების 1:1-იანი პროპორციით. ამ შემთხვევაში, პასუხისმგებელი ქლორიდის იონებია, მას შემდეგ, რაც ისინი ძლიერი ელექტრომაგნიტური რადიაციის საკმარის დოზას მიიღებენ.

დედამიწაზე სიცოცხლის აღმოცენება ყოველთვის იყო საკითხი, რომელიც ადამიანს ატყვევებდა.

მეცნიერებამ საკმაოდ ბევრი რამ გააკეთა, რათა აეხსნა, როგორ განვითარდა სიცოცხლე ასე მრავალმხრივი მაჩვენებლით.

თუმცა, გარკვეულ მომენტში საჭირო ხდება ორგანულ ქიმიურ ნივთიერებათა ქაოსში ჩახედვა, რათა გამოაშაკრავდეს სიცოცხლის საწყისი ეტაპები. ეს გახლავთ პირველი ეკოსისტემა, რომელსაც რნმ-ის სამყაროს ჰიპოთეზას უწოდებენ.

სამწუხაროდ, მთელი ეს ჰიპოთეზა კვერცხისა და ქათმის პრობლემას წააგავს.

სიცოცხლე დამოკიდებულია ერთი წყაროსგან მიღებულ ენერგიაზე, იქნება ეს ქიმიური ბმებისა თუ მზის სინათლის სახით, რომელსაც შემდეგ ნივთიერებათა გადაწყობისთვის გამოიყენებს. ენერგიის წყაროს გარეშე წარმოუდგენელია იმ საბაზისო ქიმიურ ნაერთთა წარმოქმნა, რომლებისგანაც შეიქმნა პრიმიტიული გენეტიკური კოდები.

მიუხედავად იმისა, რომ თანამედროვე ორგანიზმები საჭირო უჯრედულ აპარატს მემკვიდრეობით იღებენ, პირველ მეტაბოლურ ნახტომს გაცილებით უბიქვიტარული (ყველგანმყოფი) წყარო უნდა ჰქონოდა. რაღაც უფრო მარტივი, რისი პოვნაც შესაძლებელია არა ცოცხალ ორგანიზმში, არამედ გარემოში.

1950-იანი წლების დასაწყისში, ქიმიკოსებმა სტენლი მილერმა და ჰაროლდ იურიმ რამდენიმე ამინომჟავა წარმოქმნეს უბრალო ნივთიერებებისგან. ამით მათ პირველად აჩვენეს, ცილების საბაზისო ნივთიერებები სულაც არ მოითხოვს ცოცხალ წყაროს.

მიჩნეულია, რომ ამ პროცესისთვის საჭირო ელექტროდენი ადრეულ დედამიწას ელვის დარტყმების სახით (ჭექა-ქუხილი) უნდა ჰქონოდა.

თუკი ამინომჟავები ამ გზით წარმოიქმნებოდა, სულ სხვანაირი საბაზისო ელემენტებისგან არის წარმოქმნილი რნმ. ამ საკითხის გარკვევისას კვლავ ენერგიის პრობლემას ვაწყდებით.

შარშან, მკვლევართა ჯგუფმა წამოაყენა მოსაზრება, რომლის მიხედვითაც, ასტეროიდების დარტყმის შედეგად წარმოქმნილი შოკური ტალღების პლაზმას უნდა წარმოექმნა საკმარისი ენერგია, რათა ორგანული სამშენებლო ბლოკები ფრომამიდებად (ჭიანჭველას მჟავას ამიდი) გადაქცეულიყო. სწორედ ის გახლავთ რნმ-ის კოდების მშობელი მოლეკულა.

ისეთი დრამატული მოვლენების ნაწილობრივი პრობლემა, როგორებიცაა ასტეროიდის დაცემა და ელვით გამოწვეული განმუხტვები, არის ის, რომ ისინი კარგად ხსნიან პროცესს, რომელშიც მხოლოდ რამდენიმე მთავარი მოთამაშეა ჩართული. ამ დროს კი, არის სხვა არაერთი ქიმიური ნივთიერება, რომლებსაც ასევე მნიშვნელოვანი როლი უნდა შეესრულებინა.

უფრო ფართო დიაპაზონში შესასწავლად, ახალი კვლევა ცოტა უფრო წარსულში ბრუნდება და მხედველობაში იღებს სიცოცხლის წარმომქმნელ რეაქციათა კასკადს. ერთ-ერთი მაგალითია ნივთიერება ციანამიდი.

სხვა მკვლევართა მიერ ჩატარებული წინა კვლევა სწავლობდა ისეთ ნივთიერებების ქცევას ულტრაიისფერი სინათლის ქვეშ, როგორებიცაა წყალბადის ციანიდი და რნმ-ის საწყისი ფუნდამენტური ბლოკები. თუმცა, საჭირო იყო ციანამიდის წარმოქმნა, ნივთიერების, რომელსაც არავინ იღებდა მხედველობაში.

როგორც მკვლევრები წერენ, მათი მიზანი იყო შეექმნათ ისეთ რეაქციათა ქსელი, რომელიც წარმოქმნიდა მარტივ შაქარსა და ციანამიდს. გამომდინარე აქედან, უნდა წარმოქმნილიყო მრავალი სხვა მნიშვნელოვანი წინამორბედიც, განსაკუთრებით კი რნმ-ის სინთეზისთვის.

მას შემდეგ, რაც ანალიზები ჩაუტარეს არა ულტრაიისფერ, არამედ უფრო გამა-გამოსხივების მიერ მართულ რეაქციათა ჯაჭვს, მკვლევრებმა შენიშნეს, რომ ციანამიდის დონე გაიზარდა სრულიად მოულოდნელი რეაგენტის — ქლორიდის იონების პროპორციულად.

მარილი ორ ასეთ იონს შეიცავს, მაგრამ როგორც წესი, მთელ ყურადღებას ნატრიუმი იქცევს, რადგან ქლორიდის იონები რეაქციებში მონაწილეობას იშვიათად იღებენ.

თუმცა, ამ შემთხვევაში გადამწყვეტი სწორედ ქლორიდის იონები აღმოჩნდა. გამა-გამოსხივებით დასხივებისას, თავისუფლდება ქლორიდის ელექტრონები და ჩნდება მიქსტურა, რომელსაც ციანამიდის წარმოქმნისთვის საჭირო ენერგია აქვს.

გარკვეულწილად, ეს პროცესი ბევრად უფრო გართულებული ჩანს, ვიდრე ელვის დარტყმები და შოკური ტალღები.

კვლევა ჟურნალ ChemistrySelect-ში გამოქვეყნდა.

მომზადებულია ScienceAlert-ის მიხედვით.