დიდი გამოცდილების მქონე ფარმაცევტულმა კომპანიებმა და პატარა სტარტაპებმა უკვე დაიწყეს ახალი კორონავირუსული დაავადების გამომწვევი ვირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინებზე და სამკურნალო საშუალებებზე მუშაობა.
COVID-19-მა, რომელიც პირველად დეკემბრის ბოლოს ჩინეთის ქალაქ უხანში დაფიქსირდა, მსოფლიოს მასშტაბით უკვე დააინფიცირა 100 000-ზე მეტი ადამიანი, 3400-ზე მეტი კი იმსხვერპლა. ამ ეტაპზე, არ არსებობს ამ დაავადების სამკურნალო პრეპარატი ან ვაქცინა.
ამ დროისათვის, ვაქცინისა და პრეპარატების შექმნაზე მრავალი კომპანია მუშაობს; წარმოგიდგენთ მათგან ცხრას, რომლებიც ამ პროცესში სხვებთან შედარებით უფრო წინ იმყოფებიან.
კომპანია: Gilead Sciences Inc
ტიპი: პრეპარატი
ეტაპი: კლინიკური ცდების მე-3 ფაზა
სახელი: რემდესივირი
Gilead-ი დიდი გამოცდილების მქონე ფარმაცევტული კომპანიაა, რომელიც ყველაზე მეტად ცნობილია C ჰეპატიტის სამკურნალო პირველი პრეპარატის, სოვალიდის შექმნით. ამ პრეპარატმა სრულიად შეცვალა C ჰეპატიტის მკურნალობის სტანდარტი. კომპანიას აქვს აივ ინფექციის საწინააღმდეგო პრეპარატების შექმნის გამოცდილებაც, მათ შორის არის ტრუვადა, დაავადების პროფილაქტიკური საშუალება მის გამოვლენამდე (PrEP), რომელიც აივ ინფექციის პრევენციას ახდენს. გარდა აშშ-ისა, Gilead-ი რანდომიზებულ, კონტროლირებულ კლინიკურ ცდებს ატარებს ქალაქ უხანშიც, სადაც პრეპარატ რემდესივირს ტესტავს იმ პაციენტებში, რომლებსაც კორონავირუსით გამოწვეული პნევმონიის მსუბუქი ან საშუალო სიმპტომები აქვთ. ცდების ნებართვა კომპანიას ჩინეთის საკვებისა და წამლების ადმინისტრაციამ თებერვალში მისცა.
კლინიკური ცდები:
21 თებერვალს, აშშ-ის ალერგიისა და ინფექციურ დაავადებათა ეროვნულმა ინსტიტუტმა მსოფლიოს 50 ადგილზე COVID-19-ით დაავადებულ 394 პაციენტზე დაიწყო რანდომიზებული, ორმაგი ბრმა მეთოდის, პლაცებო-კონტროლირებად 3-ფაზიანი ცდა.
3 მარტს, Gilead-მა განაცხადა, რომ რანდომიზებული 3-ფაზიანი ცდა რემდესივირს გამოცდის COVID-19-ის საშუალო სიმპტომების მქონე პაციენტებში. ცდა მარტში დაიწყება და პირველი შედეგები მაისში გახდება ცნობილი.
კომპანია: GlaxoSmithKline
ტიპი: პანდემიური დამხმარე პლატფორმა ვაქცინებისთვის
სახელი: AS03 Adjuvant System
GSK არის ვაქცინების კიდევ ერთი წამყვანი მწარმოებელი; მათ შორის, შექმნილი აქვს ვაქცინები პაპილომავირუსისა და სეზონური გრიპის წინააღმდეგ. 3 თებერვალს ცნობილი გახდა, რომ ავსტრალიის კვინზლენდის უნივერსიტეტმა ბრიტანულ ფარმაცევტულ კომპანიას წვდომა მისცა საკუთარ ვაქცინის დამხმარე პლატფორმის ტექნოლოგიაზე, რაც ორივე მხარეს კიდევ უფრო გააძლიერებს ვაქცინის შესაქმნელად.
კომპანია: Inovio Pharmaceuticals Inc.
ტიპი: დნმ-ზე დაფუძნებული ვაქცინა
ეტაპი: პრეკლინიკური
სახელი: INO-4800
კომპანიას აფინანსებს ოსლოში ბაზირებული ეპიდემიური მზადყოფნის კოალიცია (CEPI), რომელიც 2017 წელს მსოფლიო ეკონომიკურმა ფორუმმა დააარსა. Inovio-ს განცხადებით, უკვე დაწყებულია მცირემასშტაბიანი პრეკლინიკური ცდები.
Inovio ქმნის იმუნოთერაპიულ საშუალებებსა და ვაქცინებს, მაგრამ ჯერ არ აქვს პროდუქტი, რომელსაც სამკურნალო ნებართვა გააჩნია. ვაქცინა INO-4800-ის პრეკლინიკური ტესტირება 23 იანვრიდან 29 თებერვლამდე მიმდინარეობდა. კომპანია აპრილში გეგმავს დაიწყოს კლინიკური ცდა, რომელშიც 30 ადამიანი მიიღებს მონაწილეობას. აპრილშივე იგეგმება ადამიანებზე ცდები ჩინეთსა და სამხრეთ კორეაში; კომპანიის განცხადებით, ამ ცდისთვის მზად აქვს 3000 დოზა. როგორც Inovio იუწყება, ხდის პირველი შედეგები შემოდგომაზე ექნება, ვაქცინის 1 მილიონი დოზა კი წლის ბოლოსთვის მზად იქნება დამატებითი კლინიკური ცდების ან გადაუდებელი მოხმარებისათვის.
კომპანია: Johnson & Johnson
ტიპი: ვაქცინა
სახელი: უცნობია
11 თებერვალს, Johnson & Johnson-მა განაცხადა, რომ ვაქცინის კანდიდატის ტესტირებაზე აშშ-ის ბიოსამედიცინო კვლევებისა და განვითარების სამმართველოსთან (BARDA) ერთად მუშაობს. იყენებს ტექნოლოგიას, რომელიც ვაქცინის შექმნის პროცესს ამარტივებს და რომელიც უკვე გამოიყენა ებოლას ექსპერიმენტული ვაქცინის შექმნისას.
კომპანია იმედოვნებს, რომ კლინიკური ცდების პირველ ფაზას წლის ბოლომდე დაიწყებს.
კომპანია: Moderna Inc
ტიპი: რნმ-ზე დაფუძნებული ვაქცინის კანდიდატი
ეტაპი: პრეკლინიკური
სახელი: mRNA-1273
23 იანვარს, COVID-19-ის საწინააღმდეგო ვაქცინის შექმნისათვის Moderna-მ დაფინანსება CEPI-სგან მიიღო. 24 თებერვალს, კომპანიამ განაცხადა, რომ ვაქცინა mRNA-1273-ის პირველი პარტია პირველი კლინიკური ცდებისთვის აშშ-ის ალერგიისა და ინფექციურ დაავადებათა ეროვნულ ინსტიტუტს გაუგზავნა.
ინსტიტუტის განცხადებით, mRNA-1273-ის, როგორც COVID-19-ის ვაქცინის კლინიკური ცდის პირველ ფაზას 45 ჯანმრთელ ადამიანზე 19 მარტს დაიწყებს. ცდები 2021 წლის 1 ივნისს უნდა დასრულდეს.
კომპანია: Regeneron Pharmaceuticals Inc.
ტიპი: პრეპარატი
ეტაპი: პრეკლინიკური
სახელი: უცნობია
4 თებერვალს Regeneron-მა განაცხადა, რომ მუშაობს COVID-19-ის სამკურნალო მონოკლონალურ ანტისხეულებზე. კომპანიის პლატფორმა სახელად VelocImmune, პრეკლინიკურ ცდებში იყენებს გენური ინჟინერიით გამოყვანილ თაგვებს ადამიანის იმუნური სისტემით. კომპანიის პრესსპიკერის განცხადებით, ათასობით პროფილაქტიკური დოზა ადამიანებზე ტესტირებისთვის მათ აგვისტოს ბოლოსთვის ექნებათ მზად.
კომპანია: Sanofi
ტიპი: ვაქცინა
ეტაპი: პრეკლინიკური
სახელი: უცნობია
18 თებერვლიდან, BARDA-სთან ერთად Sanofi მუშაობს პრეკლინიკური ვაქცინის კანდიდატის ტესტირებაზე, რომლისთვისაც იყენებს თავის რეკომბინანტ დნმ პლატფორმას. ამ ფრანგულ კომპანიას ვაქცინების წარმოების დიდი გამოცდილება გააჩნია; წარსულში ასევე მუშაობდა გრიპის ვაქცინებზე.
კომპანია: Takeda Pharmaceutical Company Ltd.
ტიპი: პრეპარატი
ეტაპი: პრეკლინიკური
სახელი: TAK-888
COVID-19-ის სამკურნალო პრეპარატების შექმნისათვის დაწყებულ რბოლას იაპონური კომპანია Takeda ახლახან შეუერთდა. 4 მარტს კომპანიამ განაცხადა, რომ ჰიპერიმუნურ გლობულინებს (ცილოვანი ნივთიერება) გატესტავს ინფექციის მაღალი რისკის ქვეშ მყოფ ადამიანებში. Takeda-ს განცხადებით, კვლევისათვის მას ესაჭიროება COVID-19-ისგან განკურნებულ ადამიანთა პლაზმა.
კომპანია: Vir Biotechnology Inc.
ტიპი: პრეპარატი
ეტაპი: პრეკლინიკური
25 თებერვალს კომპანიამ განაცხადა, რომ შანხაიში ბაზირებულ კომპანია WuXi Biologics-თან ერთად მუშაობს მონოკლონალური ანტისხეულების, როგორც COVID-19-ის სამკურნალო საშუალების ტესტირებაზე.
მომზადებულია marketwatch.com-ის მიხედვით.