ახალი კვლევის თანახმად, ნიორი, როგორც ცოცხლად, ისე ზეთში მოშუშული — სისხლში შაქრისა და ქოლესტერინის ნორმალურ დონეს გვინარჩუნებს.
წარსულში ჩატარებული 29 რანდიომიზებული, კონტროლირებადი კვლევის მეტა-ანალიზით, ჩინეთის სამხრეთ-აღმოსავლეთის უნივერსიტეტისა და სიზანგ მინძუს უნივერსიტეტის მკვლევრებმა დაადასტურეს, რომ ნივრის მოხმარება დაკავშირებულია გლუკოზისა და ზოგიერთი ტიპის ცხიმის მოლეკულების დაბალ მაჩვენებელთან.
გლუკოზა და ლიპიდები სხეულისთვის მთავარი საკვები ნივთიერებებია, უზრუნველყოფენ ენერგიითა და მრავალი სხვადასხვა საშენი მასალის ბაზისით. თანამედროვე კვების რაციონმა შეიძლება გაზარდოს ჯანმრთელობის პრობლემათა რისკი. ცხოვრების სტილის ბევრი არჩევანი, მაგალითად, ალკოჰოლის სმა თუ ვარჯიშის რუტინა ასევე მოქმედებს სხეულში შაქრისა და ცხიმის დონეზე.
„ჯანმრთელ ინდივიდებში გლუკოზისა და ლიპიდების მეტაბოლიზმი ზუსტად რეგულირდება. ამ მეტაბოლიზმის დარღვევას შეუძლია გამოიწვიოს მრავალი ქრონიკული დაავადება, მათ შორის, ათეროსკლეროზი, დიაბეტი და ღვიძლის გაცხიმოვნება“, — წერენ მკვლევრები.
უკვე დიდი ხანია, ნიორს ჯანმრთელობასთან აკავშირებენ; ცალკეულ კვლევებში ის დაკავშირებული იყო ლიპიდების რეგულირებასა და გლუკოზის დონესთანაც.
ყველა ასეთი კვლევის ანალიზის შემდეგ, ჯგუფმა დაადასტურა, რომ ნივრის ეფექტები მართლაც დადებითია. აღმოჩნდა, რომ ადამიანებს, რომლებსაც რაციონში ნიორი აქვთ შეტანილი, დაბალი აქვთ სისხლში გლუკოზის დონე, უკეთესია გლუკოზის გრძელვადიანი კონტროლი, მეტია ე. წ. კარგი ქოლესტერინი ძლიერ მკვრივი ლიპოცილების (HDL) სახით, ნაკლებია ე. წ. ცუდი ქოლესტერინი ანუ დაბალი სიმკვრივის ლიპოცილები (LDL) და დაბალია მთლიანობაში ქოლესტერინის დონე.
საინტერესოა, რომ ნიორს გავლენა არ აღმოაჩნდა ტრიგლიცერიდის დონეზე.
მონაცემები საკმარისად სრულყოფილი არაა, რათა დადასტურდეს პირდაპირი მიზეზი და შედეგი — რომ უბრალოდ მეტი ნივრის ჭამა პირდაპირ ამცირებს გულის დაავადებათა რისკს — მაგრამ კავშირი ძლიერ მიუთითებს, რომ ეს ბოსტნეული შეიძლება საკმაოდ გემრიელი გზა იყოს ჩვენ სხეულში გლუკოზისა და ლიპიდების დონის სამართავად.
უფრო მეტი და ფოკუსირებული კვლევაა საჭირო, რათა უფრო ცხადი გახდეს, რა ხდება სინამდვილეში. მეტა-ანალიზში შესული კვლევების ხანგრძლივობა მერყეობდა სამი კვირიდან ერთ წლამდე; მათ შორის იყო კვლევებიც, რომლებშიც ნივრის რამდენიმე სხვადასხვა ფორმა იყო გამოყენებული: ნედლი ნიორი, ნივრის ექსტრაქტი და ნივრის ფხვნილის ტაბლეტები.
„შედეგებმა აჩვენა, რომ შაქარს სასარგებლო ეფექტი აქვს სისხლში გლუკოზასა და ლიპიდებზე და თანაც, ეს კავშირი სტატისტიკურად მნიშვნელოვანია“, — წერენ მკვლევრები.
რაც შეეხება ამ კავშირის მიზეზს — მიჩნეულია, რომ ნიორში შემავალი სხვადასხვა აქტიური ნივთიერებები სხვადასხვა გზით მოქმედებს, მათ შორის, ამცირებენ ჟანგვით სტრესს, ანუ უჯრედების ცვეთის ერთ-ერთ სახეს, რაც ისეთ პრობლემებს იწვევს, როგორიცაა თუნდაც გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები.
ნიორი ასევე შეიცავს ანტიოქსიდანტ ალიინს, რომელიც კვლევების თანახმად, დაკავშირებულია როგორც სისხლში გლუკოზისა და ლიპიდების მართვასთან, ისე ნაწლავის მიკრობიომის მართვასთან. დიდი ალბათობით, კვლევაში მიღებული შედეგების მიზეზია ამ ეფექტთა კომბინაცია.
აშკარაა, რომ კვების რაციონს უდიდესი გავლენა აქვს ჩვენს ჯანმრთელობაზე. ახლა კი კიდევ უფრო მეტი მიზეზი გვაქვს, რომ ამ რაციონში აუცილებლად დავამატოთ ნიორი.
„ეს კვლევა ახალ იდეებს გვაწვდის გლიკოლიპიდების მეტაბოლიზმთან დაკავშირებულ დაავადებათა წინააღმდეგ ბუნებრივი პროდუქტების გამოყენების შესახებ“, — წერენ მკვლევრები.
კვლევა Nutrients-ში გამოქვეყნდა.
მომზადებულია ScienceAlert-ის მიხედვით.
