გაერო-ს კვლევა საქართველოში ვეტერინართა რაოდენობის მკვეთრ შემცირებაზე მიანიშნებს
გაერო-ს კვლევა საქართველოში ვეტერინართა რაოდენობის მკვეთრ შემცირებაზე მიანიშნებს

გაერო სურსათისა და სოფლის მეურნეობის ორგანიზაციის, FAO-ს ცხოველთა იდენტიფიკაცია-რეგისტრაციის პროგრამის (NAITS) ფარგლებში ჩატარებული სტატისტიკური ანალიზის თანახმად, ქვეყანაში, ველზე მომუშავე ვეტერინარების საშუალო ასაკი 55-60 წელია. როგორც “FAO-საქართველოში” აცხადებენ, მომდევნო 7-10 წლის პერიოდში მოსალოდნელია ვეტერინარების რიცხვის მკვეთრი შემცირება, რაც  საპენსიო ასაკს და ახალგაზრდა ვეტერინარების ცხოველებზე მუშაობის სურვილის არქონას უკავშირდება.

FAO-ს მონაცემების თანახმად, საქართველოში, ვეტერინარული მიმართულების კურსდამთავრებულები, უმეტესწილად ქალაქში, შინაური ბინადარი ცხოველებისთვის (ძაღლი, კატა და სხვა) განკუთვნილ კლინიკებში არჩევენ დასაქმებას, რაც განპირობებულია: საველე ვეტერინარების გადატვირთული რეჟიმით, ვეტერინართა მცირე ანაზღაურებით და ფერმერებში ვეტერინარზე დაბალი მოთხოვნით;

ანალიზი აჩვენებს, რომ რეგისტრაცია- იდენტიფიკაციის პროგრამის ორ ვეტერინარს საშუალოდ 16 სოფლის მომსახურება უწევს. რეგიონებში კი, სადაც შედარებით ცოტა ვეტერინარია, ეს რიცხვი შეიძლება 80-მდეც გაიზარდოს, რაც ნიშნავს, რომ ვეტერინართა ორკაციანი ჯგუფი დაახლოებით თვის მანძილზე საშუალოდ 442 ოჯახს და 6300-მდე საქონელს ემსახურება. საყურადღებოა ისიც, რომ ვეტერინართა შორის გენდერული გადანაწილებაც არაპროპორციულია, იდენტიფიკაცია რეგისტრაციის პროგრამაში ჩართული ვეტერინარების მხოლოდ 11%-ია ქალი.

ვეტერინარები აღნიშნავენ, რომ მათი ანაზღაურება შრომასთან შეუსაბამოა, ხოლო მიმართვიანობა ფერმერთა მხრიდან, უკიდურესად დაბალი. ფინანსური სახსრების დაზოგვის მიზნით, ფერმერები ცდილობენ თავად ჩაუტარონ სამკურნალო ღონისძიებები ცხოველებს, რაც ხშირად არადამაკმაყოფილებელი შედეგით მთავრდება.

ვეტერინარია იმ პროფესიების რიცხვს განეკუთვნება, რომელსაც თან ახლავს როგორც ფიზიკური ტრავმები ასევე, ზოონოზური (ცხოველიდან ადამიანზე გადამდები) დაავადებების მაღალი რისკი.

იდენტიფიკაცია-რეგისტრაციის პროგრამის ფარგლებში, სურსათის ეროვნული სააგენტო (სეს) და FAO ერთობლივად ცდილობენ, იდენტიფიკაციის პროგრამაში დასაქმებული ვეტერინარების ანაზღაურების უფრო მოქნილ პირობებზე გადაყვანას, რაც გულისხმობს იდენტიფიკაციის ახალი ელექტრონული სისტემის დანერგვასთან ერთად, ვეტერინარების ანაზღაურების მიბმას მათ მიერ სისტემაში იდენტიფიცირებული ცხოველების რაოდენობასთან, რაც ანაზღაურებას მათი შრომის ადეკვატურს გახდის.

თავის მხრივ სახელმწიფო, იდენტიფიკაცია-რეგისტრაციას და ვაქცინაციის პროგრამას სრულიად უსასყიდლოდ სთავაზობს ფერმერებს, რაშიც საერთო ჯამში – სურსათისეროვნული სააგენტო ყოველწლიურად 9 მილიონამდე ლარს ხარჯავს.

საყურადღებოა, რომ ქვეყანაში ვეტერინარული მდგომარების გაუმჯობესების მიზნით, საქართველოს კანონში „უმაღლესი განათლების შესახებ“, 2018 წლიდან ამოქმედდა ცვლილება, რომლის თანახმადაც ვეტერინარული განათლება დაუბრუნდა რეგულირებად სფეროს, რაც იმას გულისხმობს, რომ სახელმწიფომ ეს მიმართულება საკუთარ პრიორიტეტად აქცია, სრულად დააფინანსებს ვეტერინარული მიმართულებით სტუდენტთა სწავლებას სახელმწიფო უნივერსიტეტებში და განათლების ხარისხის განვითარების ეროვნული ცენტრის ვეტერინარული მიმართულების სამუშაო ჯგუფთან ერთად, შეიმუშავებს განახლებულ კურიკულუმებს აღნიშნული მიმართულებისთვის.

ამგვარმა მიდგომამ ხანგრძლივ პერსპექტივაში ვეტერინარიის, როგორც დარგის პოპულარიზაცია უნდა გამოიწვიოს.

ცხოველთა იდენტიფიკაცია რეგისტრაციის პროგრამა (NAITS) შვეიცარიის განვითარებისა და თანამშრომლობის სააგენტოს და ავსტრიის განვითარების სააგენტოს ფინანსური მხარდაჭერით ხორციელდება.