/გაგრძელება/
ერთხანს ვინეტარე, მერე ნაპირისაკენ გამოვცურე. სუქო და წრიპა შერიგებულები დამიხვდნენ. ასე სჩვევიათ, ჯერ წაეკიდებიან, იყბედებენ, იქაქანებენ და თავისას რომ მოიქაქანებენ, იმ დასკვნამდე მიდიან, კამათს მეგობრობა სჯობსო. ასეც უნდა იყოს, ჩვენ ხომ განუყრელი მეგობრები ვართ, როდემდე უნდა ვამტკიცოთ, უფრო მტკივნეულ რევმატიზმს ვისი ნესტი აჩენს? შერიგდნენ და ძალიანაც კარგი, მეგობრობასა და ურთიერთგაგებას არაფერი სჯობს, განსაკუთრებით მაშინ, როცა სიხარულის საბაბი გვაქვს, – სუქოს შილთაშვილი – სოფი სამი წლის გამხდარა, მოწმენდილი ცა დაგვნათის, ასეთ ამინდში რა სახსენებელია რევმატიზმი.
– ერთს გავჭყუმპალავდები და ფაცხაში წავიდეთ, – თქვა სუქომ.
– მეც მოვდივარ, – სიტყვა დაადევნა წრიპამ.
მეგობრებს თვალი გავაყოლე; ძალაუნებურად გამეღიმა, უშველებელსა და მსუქანას წრიპა რომ შევარქვით, ტანმორჩილსა და გაჩხინკულს – სუქო.
სუქომ შეცურა, წრიპა ჩადგაფუნდა. გაცურ-გამოცურეს, თავი გაიგრილეს, ნაპირზე რომ ამოვიდნენ, მზეს მივეფიცხეთ, შევშრით და ფაცხისაკენ დავიძარით.
ჩვენს ქალაქში ცხოვრება ისე მარტივია და თანაც გემრიელი, როგორც პურისა და ყველის თანხვედრა. პურისა და ყველის მხურვალე თანხვედრამ შექმნა ხაჭაპური; ჰოდა, შეიძლება ითქვას, ჩვენ ხაჭაპურელები ვართ, არა, მარტო ხაჭაპურით კი არ ვიკვებებით, ეკალასა და სხვადასხვა ნიგვზიან მხალეულსაც სიამოვნებით გეახლებით ჭადთან ერთად, მაგრამ სუფრის სიავკარგე ხაჭაპურით იზომება. ჩვენ არ გვბეზრდება ხაჭაპური, კარგ ხაჭაპურს კი კარგი ყველი სჭირდება. ყველის ამოსაყვანად საჭირო რძეს ქალაქს ორი ფერმა აწვდის. ორივე ფერმაში წითური საქონელია. ერთს იანესას ფერმას ეძახიან, მეორეს – აინესას ფერმას. აინესას ფერმაში ექვსი მეწველი სულია: თავად აინესა, შემდეგ – აჟინდა, კუკა, დუგანა, ბაციკუნა და იფოფინე. რაც შეეხება იანესას ფერმას, აქ ქალაქისათვის ხუთი მეწველი საქონელი იღწვის: თავად იანესა, შემდეგ – ფროსიე, უცაკუნე, ფროლვა და ათქვირინე. პირადად მე ათქვირინეს რძისგან მომზადებული მაწონი განსაკუთრებით მომწონს, მაგრამ კაცია და გუნებაო, ყველას თავისი გემოვნება აქვს, – სუქო, მაგალითად, აინესას ფერმას ანიჭებს უპირატესობას, წრიპა – იანესას ფერმას. გულმა გამკენწლა, მეგობრები ახლაც არ ამიყაყანდნენ, – არ დაიწყონ, იმის ყველისგან გაკეთებული ხაჭაპური სჯობს, თუ ამის ყველისგან გაკეთებული ხაჭაპურიო, მაგრამ ახალ დაზავებულები იყვნენ, თანაც, სუქო სოფის დაბადების დღის აღსანიშნავად გვეპატიჟებოდა და ჩვენც იმ ფაცხას მივაშურეთ, სადაც ხაჭაპურს აინესას ფერმის რძისაგან ამოყვანილი ყველით ამზადებენ.
კოხტა ფაცხას მაღალი, ნედლ სიმწვანეში გაფოთლილი ტირიფი ჩრდილავს. ფაცხიდან სუფთად პირგაპარსული, წვრილულვაშა კუკურა შემოგვებადრა. თავზე თეთრი ჩაჩი ეხურა, თეთრი ხალათი ეცვა. ქალაქში ყველამ იცის, რომ კუკურა კი არა, მისი ცოლი-პუწკი ამზადებს ხაჭაპურს, მაგრამ კუკურას მოსწონს, სანიმუშო მზარეულის იერი რომ აქვს. ერთმანეთი მოვიკითხეთ. კუკურამ ჩვენი სტუმრობის მიზეზი რომ შეიტყო, აღფრთოვანდა, თავის ლოყებღაჟღაჟა მეუღლეს უხმო, პუწკიმ და კუკურამ სუქოს მიულოცეს, ჩვენს სამადლობელ ხაჭაპურს გაახლებთო, – შეგვპირდნენ. პუწკიმ თეთრი, ქათქათა სუფრა ტირიფის ჩრდილში მდგარ მაგიდას გადააფარა, სუფრა გაგვიწყო და ხაჭაპურის მოსამზადებლად გაფაცურდა. კუკურაც ცოლს მიჰყვა. ჩამოვსხედით ტირიფის ჩრდილში და რომ ჩამოსხედით, ისევ შემომეფიქრა: „უფ, რა კარგია ტირიფის ჩრდილში! უფ, რა კარგია ჩვენი ქალაქი!“
წრიპამ სუქოს ჰკითხა:
– ღვინო?
– ყველაფერს თავისი დრო აქვს, – მიუგო სუქომ.
წრიპამ მზერა სადღაც შორს გაზიდა და კი არ იკითხა, უფრო ამოეთქვა:
– დრო … რას ნიშნავს დრო?
– დრო იმას ნიშნავს, რომ სოფი სამი წლის გახდა, – თქვა სუქომ.
წრიპამ გამოხედა, ერთხანს უცქირა, მერე თქვა:
– ააა, ჰო… სულ დამავიწყდა…
ახალგამომცხვარი ხაჭაპურის სურნელი შემომეღიტინა, ყნოსვა გამიმძაფრა და გამოჩნდა კიდეც კუკურა. მოჰქონდა, მაგრამ რა მოჰქონდა, – ცხელ-ცხელი და ორთქლასული და ასე მადიანად ჩასაკბეჩი და ჰა, შევუდექით ამ გემრიელობაში ჩანთქმას და მერე, როცა ჩავგემრიელდით, სუქო გაირინდა, თვალები მილულა და თქვა:
– აი, ახლა მახსენეს! – თქვა ეს, გადაიხარა და საიდანღაც დაცვარული დოქი ამოაძვრინა, დოქს კმაყოფილი, ამაყი მზერით მიაცქერდა, ღვინო ჩამოგვისხა და წრიპას მიმართა: – ხომ გითხარი, ყველაფერს თავისი დრო აქვს- მეთქი… სოფის გაუმარჯოს!
სოფი რომ დავლოცეთ, წრიპამ იგივე კითხვა დასვა:
– დრო… ვინმეს გახსოვთ, რას ნიშნავს დრო?
– ბუნდოვნად მახსოვს, იქ, მაშინ, ოდესღაც საღამოვდებოდა, – მივუგე მე.
– აქაც ხომ საღამოვდება? – იკითხა წრიპამ.
– აქ იმიტიმ საღამოვდება, რომ მოსაწყენი არ იყოს. იქ სხვა მიზეზით საღამოვდებოდა, მე ასე მახსოვს, – თქვა სუქომ.
– ააა… ჰო… – დაბნეულად ჩაიდუდღუნა წრიპამ.
სუქომ ისევ შეავსო ჭიქები. ღვინო იყო კამკამა, გრილი, სასიამოვნო.
– მიყვარს თხელი ღვინო, – თქვა სუქომ, ჭიქა შემართა და სოფის მშობლების სადღეგრძელო შესვა.
ჩვენც დავილოცეთ, შევსვით.
და ისევ.
დაცვარულ დოქში ღვინო არ ილეოდა, ჩვენ კი ტირიფის ნედლი სიმწვანის ჩრდილში ვმადლობდით და ვმადლობდით, სიამტკბილობის ზარხოშში შესულნი ვლოცავდით ცას, ხმელეთს, წყალს, ფერებსა და ადამიანებს, შემქმნელს და შექმნილს და მერე უცნაური კაცი გამოჩნდა.
ადამიანებს ხშირად ცხოველსა თუ ფრინველს ადარებენ, ის კაცი მცენარეს ჰგავდა; ბაბუაწვერას ფეხი აუდგამს-მეთქი, კიდეც გამეფიქრა. გაწლიკული სხეული მონაცრისფრო ჯვალოთი შეემოსა. თეთრი თმა-წვერი გამხდარ სახეზე გასწეწვოდა. იმდენად გალეული იყო და ისე უხვად გაბურძგნული, ძალაუნებურად გიპყრობდა ეჭვი, ახლა რომ სიომ დაუბეროს, თმა-წვერს გაუფანტავს და ამ კაცისგან ცარიელი ღერო დარჩებაო. დამფრთხალ თვალებს აქეთ-იქეთ აცეცებდა. აშკარად არ ჰგავდა ჩვენი ქალაქის ბინადარს. როგორც ჩანს, წრიპამაც ეს იფიქრა: