ევროკომისია გაფართოების შესახებ ევროპარლამენტისთვის გაგზავნილ ანგარიშს აქვეყნებს. დოკუმენტი ათ ქვეყანას, მათ შორის, საქართველოს მოიცავს.
„კომისია მიესალმება ქვეყნის კონსტიტუციის შესაბამისად საქართველოს მიერ განხორციელებულ რეფორმებს, რომლებიც ითვალისწინებს მის ევროკავშირში ინტეგრაციას, როგორც ქვეყნის პრიორიტეტს. საქართველოს მოქალაქეების აბსოლუტური უმრავლესობა მხარს უჭერს ქვეყნის ევროკავშირში გაწევრიანების პროცესს. ეროვნული ინტერესების საკითხებზე კონსენსუსის შესაქმნელად საჭიროა პოლიტიკური დეპოლარიზაცია და მმართველი პარტიის უფრო პოზიტიური ჩართულობა ოპოზიციურ პარტიებსა და სამოქალაქო საზოგადოებასთან.
საქართველომ უნდა გააძლიეროს თავისი ქმედებები დეზინფორმაციისა და უცხოური ინფორმაციით მანიპულაციისა და ჩარევის დასაძლევად, რომელიც მიმართულია ევროკავშირის ღირებულებების წინააღმდეგ და გააუმჯობესოს მისი შესაბამისობის მაჩვენებელი ევროკავშირის საერთო საგარეო და უსაფრთხოების პოლიტიკასთან“, – აღნიშნულია ანგარიშში.
დოკუმენტში საუბარია 12 რეკომენდაციის კონტექსტში გატარებულ რეფორმებზეც.
„ევროკომისიის 2022 წლის ივნისის დასკვნაში მითითებულ 12 პრიორიტეტთან დაკავშირებით, საქართველომ მიიღო საკანონმდებლო აქტები და გაატარა პოლიტიკური ქმედებები გენდერული თანასწორობისა და ქალთა მიმართ ძალადობის წინააღმდეგ, სასამართლო განხილვებში ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს გადაწყვეტილებების გასათვალისწინებლად და ორგანიზებულ დანაშაულთან მიმართებით. დაინიშნა ახალი სახალხო დამცველი. ოპოზიციის მიერ კონტროლის გასაძლიერებლად პარლამენტში გარკვეული პროცედურული ნაბიჯები გადაიდგა“, – ნათქვამია ანგარიშში.
დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ პარტიათაშორისი ძლიერი პოლიტიკური კონსენსუსის ჩამოყალიბება ხელს შეუწყობს პოლარიზაციის მოგვარებას და დააჩქარებს საქართველოს ევროპულ გზას.
„მიღებულ იქნა ცვლილებები კანონმდებლობასა და პარლამენტის რეგლამენტში, რომლებიც ეხება სახელმწიფო ინსტიტუტების ფუნქციონირებასა და ანგარიშვალდებულებას და საარჩევნო ჩარჩოს. სასამართლო რეფორმა მოიცავდა ნაბიჯებს სასამართლოს გადაწყვეტილებებზე ხელმისაწვდომობის, მოსამართლეების დანიშვნის დასაბუთების, მოსამართლეთა დისციპლინური ზომებისა და უზენაესი სასამართლოს კანდიდატების შერჩევასთან დაკავშირებით, მაგრამ ჯერ კიდევ საჭიროა იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს ყოვლისმომცველი რეფორმა. საქართველომ ეს კანონმდებლობა და რამდენიმე სხვა ძირითადი სამართლებრივი აქტი საარჩევნო კოდექსის, ანტიკორუფციული ბიუროს, სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის, პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურთან და დეოლიგარქიზაციის სამოქმედო გეგმასთან დაკავშირებით ვენეციის კომისიას შეფასებისთვის გაუზიარა. გარდა ამისა, მნიშვნელოვანია, შეიქმნას მთლიანობის შემოწმების საგანგებო სისტემა, საერთაშორისო ექსპერტების ჩართულობით, სასამართლო სისტემის ყველა წამყვანი პოზიციისთვის და ასევე, მნიშვნელოვანია ქონებრივი დეკლარაციის ეფექტური სისტემის ჩამოყალიბება.
მიღებულ იქნა დეოლიგარქიზაციის სამოქმედო გეგმა სისტემური მიდგომის მიხედვით, საიდანაც ამოღებულია „პერსონალური“ მიდგომა. შეიქმნა ანტიკორუფციული ბიურო. საქართველომ გაზარდა საერთაშორისო თანამშრომლობა ორგანიზებულ დანაშაულთან ბრძოლაში. მედიის პლურალიზმთან დაკავშირებით, პრეზიდენტის შეწყალების შემდეგ, ოპოზიციური მედიის დირექტორი გაათავისუფლეს და პარლამენტმა მიიღო ცვლილებები მაუწყებლობის შესახებ კანონში, ევროკავშირის კანონმდებლობასთან შესაბამისობაში. მიღებულ იქნა ადამიანის უფლებათა დაცვის სტრატეგია და შემუშავდა სამოქმედო გეგმა. პარლამენტსა და სამოქალაქო საზოგადოების ზოგიერთ წარმომადგენელს შორის დაიდო თანამშრომლობის მემორანდუმი, რომელიც ითვალისწინებს სსო-ების ჩართულობას პოლიტიკის შემუშავების პროცესში“, – ნათქვამია ანგარიშში.
დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ 2022 წლის ივნისიდან მიღწეული შედეგების ფონზე 12 პრიორიტეტის ფარგლებში და მის მიღმა, კომისია რეკომენდაციას უწევს, რომ საბჭომ საქართველოს კანდიდატის სტატუსი მიანიჭოს იმ გაგებით, რომ გადაიდგმება შემდეგი ნაბიჯები:
„ებრძოლოს დეზინფორმაციას, უცხოური ინფორმაციით მანიპულირებასა და ჩარევას, რომელიც მიმართულია ევროკავშირისა და მისი ღირებულებების წინააღმდეგ;
– გააუმჯობესოს საქართველოს შესაბამისობა ევროკავშირის საერთო საგარეო და უსაფრთხოების პოლიტიკასთან;
– გადაიჭრას პოლიტიკური პოლარიზაციის საკითხი, მათ შორის პარლამენტში ოპოზიციურ პარტიებთან უფრო ინკლუზიური საკანონმდებლო მუშაობის გზით, განსაკუთრებით საქართველოს ევროინტეგრაციასთან დაკავშირებულ კანონმდებლობაზე;
– უზრუნველყოს თავისუფალი, სამართლიანი და კონკურენტუნარიანი საარჩევნო პროცესი, კერძოდ, 2024 წელს და სრულად გაითვალისწინოს ეუთო/ოდირის რეკომენდაციები. დაასრულოს საარჩევნო რეფორმები, მათ შორის უზრუნველყოს ამომრჩეველთა ადეკვატური წარმომადგენლობა არჩევნებამდე ბევრად ადრე;
– გააუმჯობესოს საპარლამენტო ზედამხედველობის განხორციელება, განსაკუთრებით უსაფრთხოების სამსახურებზე. უზრუნველყოს ძირითადი ინსტიტუტების, განსაკუთრებით საარჩევნო ადმინისტრაციის, ეროვნული ბანკისა და კომუნიკაციების კომისიის ინსტიტუციური დამოუკიდებლობა და მიუკერძოებლობა;
– დაასრულოს და განახორციელოს სასამართლოს სრული და ეფექტური რეფორმა, მათ შორის იუსტიციის უმაღლესი საბჭოსა და პროკურატურის ყოვლისმომცველი რეფორმა, ვენეციის კომისიის რეკომენდაციების სრული შესრულება, გამჭვირვალე და ინკლუზიური პროცესის დაცვით;
– გადაჭრას ანტიკორუფციული ბიუროს, სპეციალური საგამოძიებო სამსახურისა და პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურის ეფექტურობის საკითხები და უზრუნველყოს მათი ინსტიტუციური დამოუკიდებლობა და მიუკერძოებლობა;
– ინკლუზიურ პროცესის ფარგლებში შეასრულოს ამ ორგანოებთან დაკავშირებული ვენეციის კომისიის რეკომენდაციები. დაამკვიდროს კორუფციისა და ორგანიზებული დანაშაულის საქმეების გამოძიების სოლიდური გამოცდილება;
– გააუმჯობესოს მიმდინარე სამოქმედო გეგმა დეოლიგარქიზაციისადმი მრავალსექტორული, სისტემური მიდგომის განსახორციელებლად. ვენეციის კომისიის რეკომენდაციების შესაბამისად, აწარმოოს გამჭვირვალე და ინკლუზიური პროცესი, რომელშიც ჩართული იქნებიან ოპოზიციური პარტიები და სამოქალაქო საზოგადოება;
– გააუმჯობესოს ადამიანის უფლებების დაცვა, მათ შორის, ადამიანის უფლებების დაცვის ამბიციური სტრატეგიის განხორციელებით და შეკრებისა და გამოხატვის თავისუფლების უზრუნველყოფით. დაიწყოს მიუკერძოებელი, ეფექტური და დროული გამოძიებები მოწყვლადი ჯგუფების, მედიის პროფესიონალებისა და სამოქალაქო საზოგადოების აქტივისტების წინააღმდეგ საფრთხეებთან დაკავშირებულ საქმეებზე და მართლმსაჯულების წინაშე წარადგინოს ძალადობის ორგანიზატორები და დამნაშავეები. გაიარეთ კონსულტაცია და ჩაერთეთ სამოქალაქო საზოგადოებასთან, რაც საშუალებას მისცემს მათ, მნიშვნელოვნად ჩაერთონ საკანონმდებლო და პოლიტიკის შემუშავების პროცესებში და უზრუნველყავით, რომ მათ შეეძლოთ თავისუფლად მუშაობა“, – ნათქვამია დოკუმენტში.