ხმა არ ისმოდა, ისმოდა მოლოდინი სიჩუმეში, გაწელილი, მონოტონური მდუმარება, რასაც საგრძნობი წონა ჰქონდა და სიჩუმეზე მეტად სიჩუმის წონა აწვებოდა ზემოდან მის სხეულს, უღონობას, მის ტვინს.

შეტყუპებული ფეხები დააშორიშორა, გაშალა ოდნავ.

„რატომ მოვიქეცი ასე? ვემორჩილები?“ – იფიქრა ქალმა, იქვე გაიაზრა, შეშლილობის ზღვარზე მისულმა ფიქრმა რომ გაუსერა ტვინი, ფეხები შეიტყუპა, შემდეგ დაუშვა, გააკრა ლოგინს, თვალები კი არ გაუხელია და მაშინ, თავის თვალმილულვაში ერთხელაც ჩაუარა შავზე თეთრით ნაწერმა ტექსტმა – „იქნებ, იქნებ, იქნებ“… და ხმამაც მოაკითხა ერთ მწკრივზე ჩარიგებულ სიტყვებთან ერთად:

– იქნებ, იქნებ, იქნებ…

მოწიფული მამაკაცის დინჯი ბარიტონი იყო; აქამდე უცნობი ხმა,  ქალისკენაც რომ არ იყო მიმართული, ნეიტრალურად ჟღერდა, გეგონება, ხმას თავის თავთან გაუმართავს მსჯელობა, რაღაც საკითხზე ფიქრობს და ხმამაღლა ვარაუდობს:  იქნებ ასეც იყოსო, იქნებ…

მორიგი წვეთი როცა მოსწყდა მილს, მაშინ გამოახილა თვალი და იქნებ,  იმის იმედიც ჰქონდა, უჩუმრად შემოსულ ვიღაც პროფესორს რომ აღმოაჩნდა პალატაში, რადგან ხმა მართლაც სოლიდური იყო – განსწავლული, ფიქრიანი, აწონილ-დაწონილად რომ განსჯის რაღაცას…

პალატის თეთრი კარი, მოპირდაპირე კუთხეში საწოლი, საწოლზე – არავინ, სკამზეც-არავინ, თეთრი კედლები, თეთრი ჭერი, კედლებთან, ჭერზე – არავინ, არც მომრგვალებულ თეთრ ჭაღზე – არავინ, ფანჯრიდან ზამთრის ნაცრისფერი დილა, სანახევროდ გადაწეული თეთრი ფარდა, თეთრ რაფაზე თიხის ქოთანი.

„ქოთანი ყვავილის გარეშე, უბრალოდ ქოთანი, არა, უნაყოფო ქოთანი, რა მარტო ვარ“, – იფიქრა ქალმა და იქვე იფიქრა: „მე და ქოთანი, ორივენი მარტო თეთრ პალატაში, რა უნდათ ჩემგან?“

ახლა მრავლობით რიცხვში იყვნენ ხმები, ხმა და ხმა, ერთი ყმაწვილს ეკუთვნოდა, მეორე – მოწიფულ მამაკაცს, მაგრამ პალატაში არცერთი ჩანდა, თუმცა იყვნენ, ეს იცოდა. „იმ ლაწირაკმა მეორეც მოიყოლა, ვიღაც პროფესორი“, – ორივეს გაუჩინა სახელი, – „ლაწირაკი“ და „პროფესორი“, მაგრამ პალატაში მარტო იყო და მასთან ერთად იყო ქოთანი თეთრ რაფაზე და ქოთანიც მარტო და ისიც მარტო, ფანჯრიდან კი ზამთრის ნაცრისფერი დილა იღუშებოდა: “სანამ ფანჯრიდან გადავეშვები, ქოთანს მივიკრავ მკერდთან და მერე, მე და ქოთანი ერთად გადავქანდებით და ქოთანი, ალბათ, გატყდება ქვაფენილზე, მე კი, უბრალოდ, დავმთავრდები, სიგიჟის გარეშე, ჩემთვის, ისე, ქოთანთან ერთად, რომელი სართულია?“ – იფიქრა დეამ.

საღად უნდა განესაჯა თვითმკვლელობის ეს გზა, რათა გზის დასასრულს გაგრძელება არ მოჰყოლოდა, არ დაეხეიბრებინა, მარტივად და სამუდამოდ შემწყდარიყო, უცაბედი დახეთქება ქვაფენილზე და სრული წყვდიადი, უკუნი, სიგიჟისა და ტკივილის გარეშე, ქოთანთან ერთად. მოეწონა ქოთანთან ერთად. მკერდზე მიკრული ქოთნით და ფანჯრიდან თავქვე გადაშვებული. წარმოიდგინა, რას და როგორ გააკეთებს – სკამს წამოიღებს რაფასთან, ფანჯრიდან გადაიხედავს, ქოთანს შეეხება თითებით, ხელისგულებითაც იგრძნობს გამომწვარი თიხის სიხეშეშეს, მკერდთან მიიკრავს ცალი ხელით, მეორე ხელით ფანჯარას გამოაღებს, სკამზე შედგება, სკამიდან რაფაზე გადაინაცვლებს და ქოთანი მკერდთან ჩვილივით, ანდა, არა, მკერდთან მიკრული გვირგვინივით ქოთანი და ზამთრის მოღუშული დილიდან ნაგრძნობი ცივი ჰაერი მის ფილტვებში, მზერა კი ამაყი და უშეღავათო და ფანჯრიდან ქვემოთ, ქვაფენილისკენ, უკანასკნელ ქროლვაში ქოთანთან ერთად, დედოფალივით. რამ აფიქრებინა, რომ დედოფალივით? იქნებ ქოთანმა, რაც თავისი უნაყოფობის გვირგვინად, სიმბოლურ ხატად ესახებოდა და მოსწონდა, რომ თიხის ჭურჭელი, სადაც არაფერი ჩაერგოთ, გვირგვინად წარმოიდგინა, საკუთარი თავი – დედოფლად, რომელიც ამაყი სახით ტოვებს სიცოცხლეს.

ის, რომ ამაყად ტოვებს სიცოცხლეს, რომ დედოფალია, რომ თავის გვირგვინთან ერთად დაეხეთქება ქვაფენილს, უჩენდა შეგრძნებას, თითქოს უხილავი კინოკამერით აღბეჭდავს ვიღაც უხილავი მის უკანასკნელ ქროლვას მიწისკენ და ის ვიღაც  თან გაჰყვება ქროლვაში, რათა უხილავმა კინოკამერამ ახლოდან აღნუსხოს გმირის სახე და გმირის მკერდთან მიკრული ქოთანი. ქოთანი ძალიან მნიშვნელოვანი იყო ახლა, ქოთანი სძენდა თვითმკვლელობას განსაკუთრებულ პეწს და ქოთანი აჩენდა უამრავ კითხვებს, – რატომ ქოთნით ხელში? რატომ ასე უცნაურად? რატომ? რატომ? – და მას, უკვე დამთავრებულს, უკვე უსულოს, თითქოს ესმის ეს კითხვები, ეს ლაპარაკი და ის, უკვე დამთავრებული, უკვე უსულო, კვლავ ამაყია, რადგან ამდენი სალაპარაკო დარჩა მასზე და მის უკანასკნელ როლზე, რომელიც მკერდზე მიკრული ქოთნით შეასრულა უკანასკნელ თავის ქროლვაში, და ეს ხმები, ეს კითხვები – რატომ ქოთნით ხელში? რატომ ასე უცნაურად? – თითქოს ჯილდოა, შვებაა სიმკვდარეში, რითიც მოკვდება.

თვალს არ აშორებდა ქოთანს, უცქერდა, როგორც უმთავრესი როლის აუცილებელ რეკვიზიტს, უყვარდა უკვე ის ქოთანი, თუმცაღა გრძნობდა, რომ ამ განწყობით თავს არ იკლავენ, მაგრამ მზად იყო ეთამაშა, შედეგზე აღარ დაფიქრებულიყო, უბრალოდ ეთამაშა და ჰქონოდა იმედი, რომ თავის სიმკვდარეშიც მოიხელთებს შვებას.

გაახსენდა, რომ მაკიაჟი ჩამობანა ექთანმა. „მაკიაჟის გარეშე არ შეიძლება, მაკიაჟი და ქოთანი აუცილებელია, მხოლოდ ასე“, – იფიქრა დეამ და სარკის გარეშეც დაინახა თავისი თავი. მრგვალ ფოსოებში ჩამჯდარი ღია თაფლისფერი გუგები გულუბრყვილო, ცოტათი დამფრთხალ იერს სძენდნენ მის სახეს. „თვალის ჭრილს ოდნავ დავიგრძელებ ფანქრით, ფერ-უმარილსაც ოდნავ, სულ ოდნავ, წამწამებზეც ოდნავ ტუშით, ოდნავ, გადღაბნილ ბოზს არ უნდა ვგავდე, დედოფალივით, ღირსეულად და შუბლს გამოვიჩენ, მაღალი შუბლი მაქვს, მიხდება და თმების გადაწევა არ დამავიწყდეს, კეფაზე – სარჭებით და შუბლი მაღალი და ღირსეული და ტუჩებზე საცხი ოდნავ, სულ ოდნავ, ვარდისფერი საცხი უფრო მომიხდება, იქ, ქვაფენილზე“, – თავს ილამაზებდა, ემზადებოდა და უეცრად იფიქრა: „უკვე გავგიჟდი?“ და მერე დაეკითხა იმათ:

– ჰა?

პასუხი არ მიუღია.