იბრაგიმი
(ეძღვნება ხასო ხანგოშვილს)
… და როცა ბოლომდე გადაეწურა ხორგვანს იმედი, სწორედ მაშინ გაისმა ბალალაიკის ხმა ქოხიდან…
ვერც ერთი მოალყე ვერ მიხვდა, რა ხდებოდა ქოხში…
მარტო ერთი, ქისტებთან კარგა ხანს ნაცხოვრები, ხევსური მიხვდა, რომ “აბრაგულს” უკრავდა ქოხში მარტო დარჩენილი აბრაგი და ასე ეთხოვებოდა დახოცილ მეგობრებს.
კარაბინების გადატენვის ხმა გაისმა აქა-იქ, ხორგვანს თვალები ფართოდ გაეხილა და ისე უჭერდა ხელს იარაღს, თითები გათეთრებოდა. ვერც ის გაეგო, რომელი იყო ქოხში, კუშტანი კი იცნო თავისი გოლიათური სხეულით, მაგრამ დანარჩენს ვერ არჩევდა, პირველი გამოსული კი მიამსგავსა იბის, მაგრამ არც ეჯერა, მას თუ ასე ადვილად მოკლავდნენ.
ბოსელში კი არ წყდებოდა ბალალაიკის ხმა, რომელიც ყველა მოალყეს სისხლს უფორიაქებდა.
ზოგჯერ ქისტური ყიჟინაც ერთვოდა… თითქოს მთებს ეთხოვებოდა მარტოდ დარჩენილი აბრაგი.
ყარიმანსაც ოდნავ შეწითლებოდა თვალები, მას კუშტანის სისხლი აღებული ჰქონდა და იმდენად აღარ ბორგავდა…
ხორგვანს მოთმინების ფიალა ევსებოდა, იმასღა ნატრობდა, ბოსლის კარი გაღებულიყო და გამოსულიყო ბოლო ტყვე, რომ ეს ნერვების მომშლელი მუსიკა და ყიჟინა საბოლოოდ გაეჩერებინა.
– ცეცხლი! – მოკლედ მოსჭრა ისევ, ისევ აწივლდნენ სიპი ქვებით ნაშენ შენობაზე ტყვიები… შეატყო ხორგვანმა, რომ არ გამოდიოდა არაფერი და ახლა ისევ ქვების დაგორებით სცადა მიზნის მიღწევა…
მარტო დარჩენილ იბრაგიმს სიცოცხლე უკვე ჩალადაც არ უღირდა, გამოვიდოდა და ისიც თავის ამხანაგებთან დაეცემოდა, იცოდა, ეს წუთი, ადრე თუ გვიან, დღესვე უნდა დამდგარიყო, იბის ძმისწული არავის ათქმევინებდა, რომ ლაჩარი იყო. მაგრამ ბალალაიკაზე დაკვრის ისეთმა უეცარმა სურვილმა მოუარა, რომ ვერც მიხვდა, საკრავი როგორ აიღო, თითებიც უნებურად აყვნენ სიმებს და აბრაგული გამოუვიდა, თვალწინ დაუდგა თავისი აოხრებული სოფელი, დედ-მამა, ბუნდოვნად რომ ახსოვდა, გადასახლება, ტყეში გასვლა და თარეშები, ზამთარში გამოქვაბულებში ცხოვრება.
და ფატიმა… რომელიც ახლა პანკისში ცხოვრობდა… რას არ მისცემდა, ოღონდ ახლა ფატიმას ეხილა, დანგრეულ ბოსელში როგორ იჯდა მარტო, ალყაში მოქცეული, და როგორ უკრავდა, როგორ არცხვენდა სიკვდილს. თითები ისე ჰქონდა გათოშილი, სიმებს ვერ აცილებდა.
გარეთ ძევგაევის და კუშტანის სხეულებს ხედავდა, რომელთა გარშემოც თოვლი გაწითლებულიყო, სადღაც, გულის ერთ კუთხეში, მცირე იმედიც ქონდა, რომ ბიძამისი გადარჩა და მუსას მოსაყვანად წავიდა, ხონე იქვეა, მალე მოვლენ და მერე მეც აქედან დავეხმარებიო, გაიფიქრა, მაგრამ სისულელედ ჩათვალა ეგეც. იბის ერთი გზა ქონდა – კლდემდე. იქამდე ვინ მიუშვებდა.
კარი ნახევრად ჩამოგდებული იყო, გარეთ უკვე კარგად გათენებულიყო… კიდევ ერთხელ მაგრად ჩამოკრა სიმებს და გარეთ გავიდა…
ხორგვანი უკვე ტყვედ აყვანილ ყაჩაღზე ფიქრობდა, როცა ქოხის კარი გაიღო და ზღურბლზე ბალალაიკიანი აბრაგი გამოჩნდა… პირველი ხორგვანის ტყვია მოხვდა, აბრაგი დაბარბაცდა, მაგრამ ისევ წინ გაიჭრა, კუშტანს აუარა გვერდი და კლდისკენ წავიდა. აქუხდნენ თოფები, რაღაც ძალით მაინც მიიწევდა წინ და, ბოლოს, იბისთან ახლოს ჩაიკეცა, ბალალაიკა მკერდზე მიიხუტა და გულაღმა დაეცა…
თექვსმეტი წლის იბრაგიმ ალხასტს თვალწინ კიდევ ერთხელ დაუდგა ფატიმა, მერე მთებს მოავლო მზერა და საბოლოოდ დახუჭა თვალი.
