Gürcüstan hökuməti tərəfindən yaradılmış –stopcov.ge səhifəsində hökumətin böhran əleyhinə sosial-iqtisadi planının ikinci mərhələsinin- vətəndaşlara ünvanlı sosial yardım,yardımın alınmasının təlimatı dərc etdirilib:
? Gəlir vergisindən azad etmə
2020-ci ilin mayın 1-dən 6 ay ərzində , (dövlət və ya özəl iş yerlərində) işləyən fiziki şəxslər ayda 750 lari maaşa gəlir vergisindən azad olunacaqlar və bu 6 aylıq müddətdə ,onların maaşları hər ay 1500 laridən çox olmayacaq .
Bu güzəştin məqsədi işəgötürənlərin aylıq xərclərini azaltmaq, mümkün qədər çox iş yerini qoruyub-saxlamaq və muzdlu işçilərə maaşlarını verə bilmə məqsədini daşıyır;
İşəgötürən bütün növ müəssisələri, o cümlədən şirkətlər, müəssisələr, qeyri-hökumət təşkilatları, həmçinin ayrı-ayrı fiziki şəxsləri işə götürən, işlərinə uyğun olaraq maaşlarını ödəyən və eyni zamanda gəlir vergisi ödəyən sahibkar fiziki şəxsləri əhatə edir.
Güzəştdən bir tək özəl sektorda fəaliyyət göstərən təşkilatlar yararlana biləcəklər və sözü gedən güzəşt dövlət sektorundakı mövcud təşkilatlara şamil olunmayacaq.
Güzəştdən yararlana bilməyəcək olan dövlət sektoruna aşağıdakılar daxildir:
► Bütün nazirliklər
► Dövlət tərəfindən əsası qoyulan publik hüquqi şəxslər – (dövlət məktəbləri, teatrlar, ansambllar və muzeylər ) və qeyri-kommersiya (məqsədi gəlir götürmək olmayan) hüquqi şəxslər ;
►Munisipal xidmətlər və munisipalitetlər tərəfindən əsası qoyulmuş publik hüquqi şəxslər və qeyri-kommersiya hüquqi şəxslər(uşaq bağçaları,ansambllar,idman klubları və s.) ;
►Dövlət və muxtar respublikaların istənilən xidmətləri;
►Dövlət,muxtar respublika və munisipalitetlər tərəfindən əsası qoyulmuş və bu müəssisələrdə sadalananların 50 faizdən çox payı(hissəsi) olan müəssisələri əhatə edən dövlət müəssisələri.Həmçinin bu müəssisələrə tabe olan müəssisələr,əgər onların hissəsi 50 faizdən artıqdırsa;
►Milli Bank;
►Milli Tənzimləmə orqanları;
May-oktyabr aylarında maaşların ödənilməsi zamanı gəlir vergisi ilə əlaqədar güzəştlərdən yararlanmaq hüququna sahib olan müəssisələr:
► Maaşları 750 lari və ya daha az olan muzdlu işçilərə ümumiyyətlə ödəməyəcəklər;
►Maaşları 750 laridən çox olan və 1500 larini aşmayan muzdlu işçilərə qismən ödəyəcəklər.Bu halda köçürülmüş maaşdan 750 lari çıxılacaq və geridə qalmış məbləğ gəlir vergisi ilə vergiyə cəlb olunacaq;
➡Nümunə üçün-əgər müəssisədə işlə təmin olunmuş şəxsə köçürülən maaş 1000 larini təşkil edirsə,sözü gedən məbləğdən 750 lari çıxılacaq və bir tək geridə qalan 250 lariyə(50 lari) gəlir vergisi ödəniləcək;
►Konkret ayda maaşı 1500 laridən artıq olan muzdlu işçiyə tam ödəyəcəklər ;
1500 larilik əmək haqqı həddi konkret ayda ödənilən əmək haqqına tətbiq edilir, məsələn, may ayında muzdlu işçiyə 1600 lari ödənilibsə, müəssisə bu işçi ilə bağlı gəlir vergisindən faydalana bilməyəcək, lakin iyun ayında eyni işçiyə 1400 lari verilibsə , bu halda güzəştdən yararlana biləcək və iyun ayının gəlir vergisini qismən ödəyəcək,konkret olaraq desək, 1400 laridən 750 lari çıxılacaq və gəlir vergisini 650 lariyə(130) lari ödəyəcək;
Müəssisə gəlir vergisi bəyannaməsini adi qaydada növbəti ayın 15-də təqdim edəcəkdir.
Mümkün suallar:
► Bu güzəşt muzdlu işçinin maaşında artımın olması mı deməkdir?
➡ Xeyr.Maaş işəgötürənlə işçi arasındakı razılığa əsasən təyin edilir.Bu güzəşt müəssisənin xərclərini azaldır , əmək haqqını artırmaq və ya daha çox işçini qoruyub-saxlamaq onun qərar verəcəyi bir məsələdir .
► Bir və ya bir neçə müəssisədə muzdlu işləyən şəxs bu güzəştdən yararlana biləcək mi?
➡Yararlana biləcək. Hər bir işəgötürəndən aldığı maaş 750 lariyə qədərdirsə, eyni işəgötürənlərdən alınan maaş 1500 laridən çox deyilsə, şəxs vergidən azad olunacaqdır
► Bu vergi güzəştindən yararlanan şəxs qanunla onun üçün nəzərdə tutulan digər güzəştlərdən (məsələn, Gürcüstanın ərazi bütövlüyü uğrunda mübarizədə iştiraka görə nəzərdə tuutlan və ya digər güzəştlərdən) məhrum oluna bilər mi
➡ Məhrum olunmayacaq .Şəxs hər iki güzəştdən faydalana biləcək
? Maaş köçürülməyən muzdlu işçilərə yardım
Koronavirus pandemiyası nəticəsində bir çox müəssisələr işçilərin sayını azaltmağa və ya onları ödənişsiz məzuniyyətə göndərməyə məcbur oldular.Hər iki halda vətəndaşlar aylıq maaşlarını ala bilmirlər.
Sözü gedən şəxslərə yardım etmək üçün 1200 larilik təzminat təyin olundu və növbəti 6 ay ərzində,ayda 200 lari onlara veriləcək.
2020-ci ilin ilk üç ayında (yanvar,fevral,mart) heç olmazsa bir dəfə maaş alan və bu barədə onu işəgötürən tərəfindən Gəlir Xidmətinə vergi bəyannaməsi ilə yanaşı, bu şəxslərə maaşın verilməsi ilə bağlı məlumat verilibsə,o zaman təzminat ala biləcəklər.
Muzdlu işçiyə təzminat müəssisə tərəfindən Gəlir Xidmətinə təqdim olunmuş məlumat əsasında verilir.
Müəssisə hər ayın 15-dək elektron formada,vergi ödəyicisinin (muzdlu işçinin) şəxsi veb səhifəsi https://eservices.rs.ge/ vasitəsi ilə ,təyin olunmuş formada məlumat təqdim edəcək,burda 2020-ci ilin birinci rübündə heç olmazsa bir dəfə maaş verilən və əvvəlki ay verilməyən şəxslərin siyahısı göstəriləcək.
Məlumatda göstəriləcək:
►Muzdlu işçinin adı,soyadı,şəxsi nömrəsi;
►Muzdlu işçinin əlaqə məlumatları( faktiki ünvanı,telefon nömrəsi) ;
►Muzdlu işçinin bank rekvizitləri(hesab nömrəsi)
Hər ayın 20-dək ,müəssisə tərəfindən təqdim olunmuş məlumat əsasında,Gəlir Xidməti təzminat alacaq olan şəxslərin vahid bazasını yaradır və publik hüquqi şəxsə-Dövlət Məşğulluğun Təşviqi Agentliyinə göndərir .
Gəlir Xidmətinin bazasında onlara bu ay maaşın verilməsi qeydə alınan şəxslər təzminat siyahısında olmayacaqlar.
Nümunə üçün: ola bilsin mayın 15-də muzdlu işçiylə bağlı “a” şirkəti aprel ayında ona maaşın verilməməsi ilə bağlı məlumat təqdim etsin,lakin “b” şirkəti tərəfindən təqdim olunmuş bəyannamədə bu şəxsə maaşın verilməsi görünsün.Bu halda bu şəxs təzminat siyahısına düşə bilməyəcək.
İşlə təmin edənin , onun tərəfindən təqdim olunmuş məlumatı müvafiq ayın 20-dək dəqiqləşdirmə imkanı var,yəni bəyannamənin təqdim olunmasından beş gün ərzində ,bundan sonra isə Gəlir Xidməti agentliyə dəqiqləşdirilmiş siyahını göndərir.
Agentlik,Gəlir Xidməti tərəfindən verilmiş siyahıdakı şəxslərə müvafiq ayın 30-dək təzminat məbləğini köçürür.
Yuxarıda qeyd olunmuş prinsiplərə əsasən, təzminat siyahısı hər ay ,fövqəladə vəziyyətin başa çatmasının növbəti ayı da daxil olmaqla tərtib olunur.
Fövqəladə vəziyyətin başa çatmasının növbəti ayından sonra ,yeni şəxslərə təzminat təyin olunmur,təzminat bir tək kompensasiya siyahısındakı şəxslərə veriləcək
Təzminat siyahısındakı şəxsə maaşın köçürülməsi qeydə alınar isə,o zaman ona təzminatın verilməsi dayandırılacaq.
Gürcüstanın Vergi Məcəlləsində , müəssisə tərəfindən yanlış məlumat verildiyi və bu səbəbdən təsadüfən təzminat veriləcəyi halında,sözü gedən müəssisənin təsadüfən verilən təzminatın iki misli miqdarında cərimələnəcəyi müəyyən olunacaq .
Mümkün suallar:
►Müəssisədə işləyirdim,lakin maaşım banka köçürülmürdü,işə götürən maaşı əlimə verirdi.Bu halda təzminat ala biləcəyəm mi?
➡Maaşın bank hesabına və ya ələ nəğd pul olaraq verilməsindən asılı olmayaraq,işə götürən gəlir vergisini ödəməyə və sizinlə bağlı Gəlir Xidmətinə məlumat verməyə məcbur idi .Nəticə etibarı ilə,əgər sizi işlə təmin edən şəxs öz öhdəliklərini yerinə yetirirdisə, o zaman siz təzminat alacaqsınız
►İşləyirdim,lakin məni iş götürən Gəlir Xidmətinə lazımi məlumat göndərmirdi,təzminat ala biləcəyəm mi?
➡İşə götürən tərəfindən Gəlir Xidmətinə müvafiq ayların bəyannamələri ilə birlikdə maaşları barələrində məlumat verilən şəxslər təzminat ala bilmə imkanına sahibdirlər
►Məni işlə təmin edən dedi ki, Gəlir Xidmətinə bütün lazımi sənədləri təqdim edib,lakin may ayında mənə təzminat ödənilməyib və aprel ayında heç yerdən maaş da almamışam,bu halda kimə müraciət etməliyəm?
►Gəlir Xidmətinin İnformasiya Mərkəzi ilə – [email protected], T. 2 299 299 əlaqə qurmalısınız.
? Özünüməşğulluq-özünü işlə təmin edən şəxslər
Hər hansı bir iqtisadi fəaliyyət ilə məşğul olan və bundan gəlir qazanan fiziki şəxs özünü işlə təmin edən hesab olunur.
Özünü işlə təmin edənlər üçün təzminatın həcmi 300 lari miqdarında təyin olunub.
Təzminat almaq üçün ,bu şəxsin 2020-ci ilin birinci rübündə iqtisadi fəaliyyət ilə məşğul olması və ya gəlirinin olması sübut edilməlidir
Özünü işlə təmin edən şəxslər 2 kateqoriyaya bölünürlər:
►Gəlir Xidmətində qeydiyyatda olan fiziki şəxslər;
►İqtisadi fəaliyyət ilə məşğul olan və ya gəlirləri olan,lakin Gəlir Xidmətində qeydiyyatda olmayan,müvafiq olaraq onların iqtisadi aktivliyi görünməyən və ödəməli olduqları vergini ödəməyən fiziki şəxslər.
Gəlir Xidmətində qeydiyyatda olan özünü işlə təmin etmiş şəxslər üçün təzminat almaq daha sadə olacaq və onlar əlavə dəlillər təqdim etmək məcburiyyətində qalmayacaqlar.
Gəlir Xidməti müəyyənləşdirəcək:
►2020-ci ilin birinci rübündə gəlir vergisinin aylıq bəyannaməsini təqdim edən və ya nəzarət-kassa aparatı ilə dövriyyə qeydə alınan kiçik biznes statusuna malik sahibkar fiziki şəxsləri
►Bazarlarda işləyən ,2020-ci ilin birinci rübündə gəlir vergisinin aylıq bəyannaməsini təqdim edən, nəzarət-kassa aparatı ilə dövriyyə qeydə alınan və ya bazar təşkilatçısı tərəfindən Gəlir Xidmətinə iqtisadi fəaliyyətin həyata keçirilməsi faktı , təqdim olunan məlumatlarla təsdiqlənən sahibkar fiziki şəxsləri.
► Sabit vergi tutulan fəaliyyətlə (məs.təndir,gözəllik salonları,avtomobilin texniki xidmət obyektlərində işləyən şəxslər) məşğul olan və 2020-ci ilin birinci rübündə fəaliyyət göstərən və bu fəaliyyət Gəlir Xidmətinə köçürülmüş və ödənilmiş sabit vergi ilə təsdiqlənən şəxsləri.
► Büdcədən dəstək almayan mikro biznes statusuna malik sahibkarları;
►2020-ci ilin 1 aprelinədək 2019-cu ilin gəlir vergisinin illik bəyannaməsini təqdim edən və ya 2020-ci ilin birinci rübündə nəzarət-kassa aparatı ilə dövriyyənin qeydə alındığı fərdi sahibkarlar.
Gəlir Xidməti sözü gedən şəxslərin müəyyənləşdirilməsini 2020-ci ilin may ayının 20-dək təmin edəcək və təzminat siyahısı tərtib edəcək.
Təzminat siyahısına , yuxarıda sadalanan kateqoriyalardan , 2020-ci il ərzində əmək haqqı verilən və ya bu şəxslər muzdlu işçilərin (maaşlarını itirənlərin) təzminat siyahısında qeydə alınarlarsa daxil edilmirlər.
Təzminat siyahısını Gəlir Xidməti 2020-ci ilin 20 may tarixindən gec olmayaraq Agentliyə göndərir.
Eyni zamanda,siyahıda olan şəxslər təzminat ala bilmə imkanına dair vergi ödəyicisinin səlahiyyətli səhifəsi eservices.rs.ge-də bildiriş alacaqlar.
Bu kateqoriyadan olan şəxslər üçün 2020-ci ilin 21 may tarixindən gec olmayaraq Səhiyyə Nazirliyinin elektron portalında www.moh.gov.ge-də elektron ərizə forması açılacaq,təzminat almaq məqsədi ilə fiziki şəxs buraya aşağıda sadalanacaq olan məlumatları daxil etməlidir:
►Ad,soyad və şəxsi nömrə;
►Əlaqə məlumatları( faktiki yaşayış ünvanı və telefon nömrəsi) ;
► Bank rekvizitləri(hesab nömrəsi) ;
Şəxs tərəfindən elektron müraciət formasının təqdim olunmasından sonra 10 iş günündən gec olmayan müddətdə agentlik müraciətdəki mövcud şəxsi nömrəni Gəlir Xidmətindən alınmış məlumatla müqayisə edir və təzminat məbləğini şəxs tərəfindən göndərilmiş bank hesabına köçürür.
Təzminat məbləği başqa şəxsin bank hesabına köçürülmür.
Müraciət edənin şəxsi nömrəsi təzminat siyahısında olmazsa,o zaman agentlik bu barədə müraciət edən şəxsə məlumat verir.Müraciət edən şəxs Gəlir Xidmətinin Məlumat Mərkəzindən- [email protected], T. 2 299 299 əlavə məlumat ala bilmə imkanına sahibdir.
2.Gəlir Xidmətində qeydiyyatda olmayan özünü işlə təmin edən şəxslər ,Səhiyyə Nazirliyinin elektron portalında – www.moh.gov.ge- də elektron müraciət formasını doldurmalıdırlar.
Təzminat almaq məqsədi ilə fiziki şəxs 2020-ci ilin bir iyun tarixindən gec olmayaraq,elektron formada aşağıdakı məlumatları təqdim etməlidir :
►Ad,soyad və şəxsi nömrə;
►Əlaqə məlumatları( faktiki yaşayış ünvanı və telefon nömrəsi) ;
► Bank rekvizitləri(hesab nömrəsi) ;
►Fövqəladə vəziyyət elan olunanadək gəlir mənbəyi ilə bağlı məlumat;
►2020-ci ilin birinci rübündə gəlir mənbəyini təsdiq edən sənəd,bunlara:
➡ Vergi ödəyicisi olaraq qeydiyyatdan keçmiş şəxs(qeyri-sahibkar fiziki şəxs istisna olunmaqla) tərəfindən verilmiş, gəlirin alınması faktının təsdiqləndiyi ilkin vergi sənədi(Malların / xidmətlərin çatdırılmasında iştirak edən tərəfləri müəyyənləşdirən yazılı sənəd, tarixi var və təqdim olunan malların / göstərilən xidmətlərin siyahısı və dəyərini özündə əks etdirir.Məsəl üçün satış aktı,təhvil-qəbul aktı);
➡İqtisadi fəaliyyətdən əldə olunan gəlirləri təsdiqləyən 2020-ci ilin ilk 3 ayı üçün bank arayışı;
➡Munisipalitet və ya digər inzibati orqan tərəfindən şəxsə verilmiş hər hansı bir fəaliyyəti sübut edən arayış,icazə/lisenziya;
➡Şəxsin iqtisadi fəaliyyət və ya gəlirini təsdiqləyən, Gürcüstanda qeydiyyatda olan hüquqi şəxs tərəfindən verilmiş sənəd ;
Agentlik işçi qrupu ilə birlikdə təqdim edilmiş elektron müraciətləri nəzərdən keçirəcək, onların fəaliyyətlərini təsdiq edən sənədləri xüsusiyyətlərinə görə qruplaşdıracaq və siyahını 2 həftə ərzində qərarın verilməsi üçün Səhiyyə nazirinin əmri ilə yaradılan Qurumlararası Komissiyaya təqdim edəcək.
Gəlirlər Xidməti tərəfindən agentliyə verilən digər təzminat siyahısında olan şəxslər sözü gedən siyahıya düşə bilməyəcəklər.
Komissiya zəruri hallarda, lakin həftədə bir dəfədən az olmayaraq iclas keçirəcək və təzminat veriləcək şəxslər barədə qərar qəbul edəcək.
Komissiyanın qərarından sonra 10 iş günü ərzində Agentlik müraciət edən üçün ərizədə göstərilən bank hesabına təzminatın köçürülməsini təmin edir.
Təzminat məbləği başqasının bank hesabına köçürülməyəcək.
Müraciətləri təmin olunmayan şəxslərə ,Agentlik qərar verildikdən sonra 15 iş günü ərzində qısa mətn bildirişləri vasitəsi ilə təzminata verilən rədd cavabı ilə əlaqədar məlumat verir.
Əlavə məlumat almaq üçün şəxs Səhiyyə Nazirliyinin qaynar xəttinə 1505-ə zəng edə bilər.
Mümkün suallar:
Kimlər qeydiyyatda olmayan özünü işlə təmin etmişlərin kateqoriyasına düşə bilər və hansı təsdiqləyici sənəd təqdim edilməlidir ?Bir neçə mümkün variant:
► Sahibkar kimi qeydiyyatda olmayan və bazar təşkilatçısı tərəfindən barəsində Gəlir Xidmətinə məlumatın təqdim olunmadığı -bazarda daxılda ticarətlə məşğul olan şəxs (müvafiq olaraq bu şəxs Gəlir Xidməti tərəfindən agentliyə göndərilən təzminat siyahısında olmayacaq)-sözü gedən şəxs iqtisadi fəaliyyət və ya gəlir mənbəyini təsdiqləmək üçün bazar təşkilatçısı tərəfindən verilən arayışı təqdim etməlidir ki , bu arayışda da şəxsin 2020-ci ilin birinci rübündə onun bazar ərazisində ticarətlə məşğul olması və müvafiq kirayə və ya icarəni verməsi əks olunur.
► Yaşayış məntəqəsindən munisipalitetin mərkəzinə və ya yaşayış məntəqləri arasında sərnişin daşıyan və şirkətin əməkdaşı olmayan şəxs müvafiq munisipalitetdən təsdiqləyici sənəd təqdim etməlidir;
►Yaşayış məntəqəsindən uşaqları ictimai məktəbə aparan və şirkətin əməkdaşı olmayan şəxs – müvafiq munisipalitetdən təsdiqləyici sənəd təqdim etməlidir;
► Şəhərlərarası sərnişin daşıma ilə məşğul olan və şirkətin əməkdaşı olmayan şəxs-avtovağzalın təşkilatçısından müvafiq arayış və xidmət göstərdiyinə ödənişi təsdiqləyən sənəd (bank əməliyyatı və ya kassa çeki) təqdim etməlidir;
► Sahib olduğu yaşayış sahəsini gündəlik olaraq kirayəyə verən şəxs elektron kirayə portalları (Airbnb.com, booking.com və s.) vasitəsilə müvafiq şirkətdən əldə etdiyi gəliri göstərən bank arayışı təqdim etməlidir);
► Suvenir hazırlayan və suvenir dükanına təhvil verən və ya kənd təsərrüfatı məhsulunu şirniyyat mağazasına / restorana təhvil verən şəxs – müvafiq ilkin vergi sənədini (alqı-satqı,təhvil- qəbul aktı) təqdim etməlidir;
►Dayə,usta,təmizlik işçisi və ya oxşar işlərdə çalışan şəxs vergi ödəyicisi kimi qeydiyyatda olduğu xidmət təminatçısından / vasitəçi şirkətdən (hansınınki vasitəsilə o işəgötürənlə 1 aprel 2020-ci il tarixinə qədər əlaqələndiriləcək) arayış təqdim edəcəyi halda təzminat alacaq;
► 2020-ci ilin birinci rübündə iqtisadi fəaliyyət və ya gəliri qeydə alınan və bu gəliri təsdiqləyən sənəd təqdim edə biləcək istənilən şəxs (bank arayışı daxil olmaqla);
Yuxarıda sadalanan 3 kateqoriyadan olan təzminatdan / güzəştdən şəxs yalnız birindən faydalana bilər.
Xahiş edirik, işçilər və özünü işlə təmin edən şəxslərə dair ətraflı məlumat almaq üçün Maliyyə Nazirliyinin Gəlir Xidmətinin Məlumat Mərkəzi ilə əlaqə saxlayın – [email protected], T. 2 299 2999 .
Hazırladı: Sevinc Mustafayeva