Путины  фæнды  Ялтайы  конференци сног кæнын æмæ Европæйы æдадсзинады  амондыл  Вашингтонимæ рæныхас кæнын, уый нымæцы Гуырдзыстоны  æдадсзинадыл дæр,  – уый фæдыл  Гуырдзыстоны Фыццаг Каналæн  АИШ-ы раздæры  президент, Барак Обамайы  раздæры  уынаффæгæнæг, Уæрæсеимæ  ахастыты политикæйы ранæуæгы  иуæй-иу  автор  æмæ Уæрæсейы   АИШ-ы  раздæры  минæвар Майкл Макфол   фехъусын кодта.

Фарстыл, цас  реалон у  Уæрæсейы  æртхъирæн,   у йæ  бон æви нæ  Европæйы ног хæст райдаын æмæ цавæр  уыдзæн дзуаппон  реакци ныгуылæнæй, Майкл Макфол  рахъйусын кодта, цæмæй  Путин  æртхирæн кæны Украинамæ, цæмæй  ныгуылæнæй  æмæ  йæхæдæг Украинайæ дæр  райса   фæхатыр.

«Уæрæсейы сæм тæссаг  кæсы  Украинайы  НАТО-ы  уæнгæй суæвын нæ фæлæ  демокративон Украина. Уый у  бæлвырд.  Путин йæхæдæг æрымысыд ацы кризис.  НАТО нæ хъаввыд  Украинайы  райсын æмæ   Байдены администрацийы дæр  ацы  фарстыл  ивд у.  Ацы кризис у  Путины  арызт. Дыккаг фарста  уый мидæг ис, цæмæй ныр уый  ноджы  фылдæр  æрфæндыд,  АИШ æмæ НАТО-имæ  фидыды проектты  публикаци куы  скодта уæд, кæцытæ  æххæссынц Европæйы æдасдзинадмæ.  Фæнды мæ   банысан кæнын, цæмæй  АИШ-ы  хицауады  фондзы азы  дæргъы  куыстон æмæ Уырыссæгтимæ  бадзырдты  уыдтæн баст, стратегион хæцæнгарз фæкаддæр кæныны фæдыл бадзырды æмæ  афтæдæр   Уæрæсейы дунейы  базарадон организацийы   уæнгсуæвыны фæдыл   бадзырдты рæстæджы», –   райхъусын кодта Майкл Макфол.

Йæ ныхæстæм гæсгæ,  зæгъгæ АИШ, европаг æмцæдисонтæ æмæ  партнертæ хъуамæ  дзуапп раттой  Уæрæсейы   æнхъарæнтæн æмæ  уый хъуамæ  сырæза дыууæ фæндагæй.

«Фыццаджы дæр  нæзагъд ракæнын  бавдисгæ  форматыл. Путины  фæнды  Ялтайы  конференци ранæуæг кæнын æмæ   Европæйы  æдасдзинады  амондыл  Вашингтонимæ æрныхас кæнын, уый нымæцы,  Гуырдзыстоны  æдадсзинадыл дæр.  Фæнды йæ, цæмæй Вашингтон æмæ Мæскуы   ахицæн кæной, æндæр амонд.  Уæрæсейы нæдæр Бритайнæгты баиу кæнын фæнды. Уый та  æцæг нæрайсгæ у.  Сема  ма  хъуамæ сразы  уæм.  Европæйы æдасдзаинадыл  европæгтæй цух  æрныхас кæнын гæнæн нæй. Ног Ялтайы  бæсты, хъуамæ  спайда кæнæм Хельсинкийæ. Хельсинкийы  хатдзæгон акт  1970 азты  у  ист  æмæ ацы бадзырды баст уыдис  алы  Европаг бæстæ.   Ахæм формат  йæ  хъуыдыйы  дары  Гуырдзыстон æмæ Украинайы бастдзинад æмæ растдæр  уый у  раст формат.  Дыккаг фарста  хауы  бадзырдты аппмæ.  Путин нырид  бавдыста сæрмагонд æркуырдтæ, уый тыххæй дæр  мæнмæ гæсгæ  президент  Байден, Европаг лидертæ афтæдæр хъуамæ радзурæт  уый, кæцы  сæ хъуыдымæ  гæсгæ  стыхджын кæндзæн Европæйы æдасдзинад.  Æз райдыдтаин æркуырдæй, цæмæй  Уæрæсе   акæна  йæ æфсад   Днесгæронæй, фæстæмæ  ахонæт  Хуссар Ирыстон æмæ Абхазы  хæдбарад банымады фæдыл  уынаффæ  æмæ  ныууадзæт Гуырдзыстоны  ацы хæйттæн æфсæддон  æххуы, цæмæй  фæзына  Гуырдзыстоны  аиу кæныны  фæдыл реалон бадзырдты   райдаыны фадат, Уæрæсе хъуамæ рацæуæд Хъырымæй, уымæн æмæ æнæлегалон анекси уыд æмæ  ацы территори хауы   Украинамæ, Уæрæсе афтæдæр хъуамæ   ныууадзæт сепаратисттæн  æххуыс  кæнын Украинайы хурыскæсæны, хъуамæ  фæстæмæ ракæнæт «Искандеры»  типы ракетæтæ  Калининградæй, кæцы  дестабилизацигæнæг у  Европæйы  æдасдзинадæн.

Нæ  зæрдыл куыд лæууы  афтæмæй, Хельсинкийы  хатдзæгон акты  дзырдæуы æнæрмæст ацы бæстæты, фæлæ  индивидуалон уæнгты æдасдзинадыл дæр. Уый иттæг нысаниуæгджын  принцип у.  Уый тыххæй  Уæрæсе  хъуамæ ныууадзæт   индивидуалон уæнгты марын, уыдзæн уый Лондоны – Литвиненко, Солсберийы – Скрипал, кæнæ берлины   æрцæугæ марындзинад; афтæдæр   марныдзинæдтæ  кæцытæ  уыд Уæрæсейы. Дæнцæн Борис Немцовы  марындзинад Мæскуыйы æмæ Алексей Навальныйы  амарын хъавд  Томскы.  Алы  уæлдæрбанысангонд архайд   у Европаг æдасдзинады ныхмæ æмæ  Уæрæсе уыдæттæ  хъуамæ  ныууадзæт.  Мæ бон у   ацы  номхыгъдыл  дзурын дарддæр кæнын,  кæцы  уый амонæг у, цæмæй Путины Уæрæсе абон  Европайы  æдасдзинадæн  сæйраг дестабилизацион  тых у.  Европæйы æдасдзинады кой куы кæнæм, уæд  æз  цы агрессивон архæйдтæ  æрнымадтон   уыдоныл хæъуы  тæрхон кæнын», – райхъусын кодта Майкл Макфол.