Демократийы  итасыны  центр «Демократийы бирæгъуызондзинад» (V-DEM)  публикаци кæны  æрвылазон хыгъдлæвæрд – «Демократийы  фæдыл хыгъдлæвæрд 2023» .

Иртасæнмæ гæсгæйæ,   Гуырдзыстон Дунейы 179  бæстæйы æхсæн  демократизацийы 10  азон прогрессæй  дунейы сгеасдæр хуыздæр дæсойы  æхсæн ис.

2023  азы  хыгъдлæвæрдмæ гæсгæйæ,  Гуырдзыстоны 10 азон   демократизацийы  прогрессмæ гæсгæйæ, Дунейы  сеппæтæй  хуыздæр дæст бæстæйы  æхсæн бахауд. Фыццаг бынатыл ис Дани, дыккаг æмæ æртыккаг  бынæттæ  ахсынц Швеци æмæ  Норвеги. 2023 азы  либералон  демократийы  индексы  Гуырдзыстон йæ фæстæ фæуагъдта ахæм бæстæты, цахæмдæр сты  Польшæ, Венгри, Цæгат Македони, Монтенегро æмæ а.д.

Иртасæнмæ гæсгæйæ,  либералон  демократийы  индексæй дарддæр ма, Гуырдзыстонæн 10 азон прогресс ис  демократийы индексы  дæр.  Равзаргæ  демократийы индексмæ гæсгæйæ, фæстаг 10 азы мидæг  равзаргæ демократи  нысаниуæгджынæй фæхуыздæр  и  Дунейы æрмæст 14 бæстæйы, сæ нымæцы Гуырдзыстоны  дæр.

Организацийы  аргълæвæрдæй, «Гуырдзыстон 2012 азы  ныридæгæн уыдис   классификацигонд куыд  равзаргæ  демократи, стæй та  йæ бæрæггæнæн фæхуыздæр ис».

«Хурыскæсæн европæ æмæ Централон Азийы  дыууæ  демократизацигонд бæстæ ис: Сомихыстон æмæ Гуырдзыстон. «Хурыскæсæн  Европæ æмæ Централон Азийы  та  доминант у  æвзæрстгæнæн автократи: цæрджыты  63% цæрынц  ахæм бæстæты, цахæм дæр сты Уæрæсе, Белорус æмæ Хъазахстан; цæрджыты 22%  ныл амбæлы  æвзæрстгæнæн  демократон бæстæты, цахæмдæр у  Болгари  æмæ Гуырдзыстон; æрмæст 5% цæрынц  либералон демократон  бæстæты, Чехийы, Эстонийы, Латвийы  æмæ Словакийы» – банысангонд у  иртасæны.

Организацийы  информацийæ,   равзаргæ демократийы  индексы  иртасæны  объект  у демократийы  æвзæрстгæнæн   принцип, кæцы архайы,  равдиса  хицæуæдты  бæрны сæйраг    аргъдзинад.