Təxminən 11 min il əvvəl üzüm tənəyi dünyanın müxtəlif guşələrində iki dəfə əhilləşdirilib, bu yerlərdən biri də Gürcüstan olub- bu barədə “Economist” nəşri məqalə dərc edir.

Məqalədə üzümün 15000-40000 min il əvvəl becərildiyi deyilir.

“CNN”də Çinin Yunnan Kənd Təsərrüfatı Universitetinin əməkdaşı Çen Veyə və dünyanın hər yerindən olan əməkdaşlar qrupuna məxsus üzüm becərilməsi ilə bağlı yeni tədqiqat dərc olunub.

Tədqiqata əsasən, minlərlə üzüm nümunəsi Çinə göndərilib. Nəticələr göstərib ki, bugünkü üzüm növlərini on qrupa bölmək olar: dördü yabanı Vitis silvestris (Vitis sylvestris) və altısı becərilən Vitis viniferadır (Vitis vinifera).

“Hamısı təxminən 200 000-400 000 il əvvəl Qafqazda və Aralıq dənizinin şərq sahillərində çiçəklənən Syl-e və Qərbi Avropada böyüyən Syl-w adlı iki növə bölünən proto-üzümdən törəyib. Sonra baş verənlər İncil hekayəsinin başqa bir tərəfini : iqlim dəyişikliyi ilə bağlı seçimi xatırladır. Bu halda sel deyil, soyuq idi. Son buz dövründə temperatur aşağı düşdükcə və şərait daha az qonaqpərvərləşdikcə, müxtəlif bölgələrdəki növlər fərqli sağ qalma mexanizmlərini inkişaf etdirdilər. 56 000 il əvvəl Syl-e, Syl-e1 və Syl-e2-yə bölündü.

Təhlil həmçinin göstərdi ki, təxminən 11 000 il əvvəl Syl-e1 ştammı müasir İsrailin yaxınlığında becərilirdi və bu, demək olar ki, bütün müasir növlərin əcdadı olacaqdı. Bundan başqa, cənub- şimali Afrikaya, oradan da qərbə Mərakeşə qədər yayılmaqla yanaşı, şimaldan Anadoluya da aparılaraq 500 il ərzində yeni bir ailə yaratdı. Növbəti böyük təkamül mərhələsi 8000 il sonra, Balkanlarda, sonra isə bir-birinin ardınca İberiyada və müasir Fransada yeni növlər meydana çıxdıqda baş verəcəkdi. Bu hekayənin Yaxın Şərqdə başlaması ilə demək olar ki, eyni vaxtda müasir Gürcüstanda Syl-e2 ilə oxşar proses baş verirdi. Dağlıq relyef səbəbilə bu üzümün miqrasiyası daha məhdud idi, bu səbəbdən burada inkişaf edən növlər daha təcrid olunmuş vəziyyətdə qaldı. Bu, onun əfsanəsinin yayılmasına mane olmadı. Nuhun üzüm bağı, ehtimal ki, indiki Türkiyənin şimal-şərqində yerləşən Ağrı dağının yaxınlığında idi. Belə çıxır ki, indi bu əfsanə deyil”- deyə tədqiqat iştirakçılarından biri olan doktor Marqarian açıqlayır.

“Economist”in məqaləsində həmçinin qeyd olunur ki : “Üzümün iki dəfə əhilləşdirilməsi qəribə görünə bilər, lakin texnologiya tarixində eyni zamanlı ixtiralar demək olar ki, müşahidə olunmur”.