Դեկտեմբերին՝ Եվրամիության կողմից Վրաստանին թեկնածուի կարգավիճակ շնորհելուց ոչ ուշ, քան մեկ ամիս հետո, Վրաստանի խորհրդարանը բոլոր երեք ընթերցումներով կընդունի սահմանադրական օրենքը, ըստ որի՝ 2024 թվականի և հաջորդող խորհրդարանական ընտրությունները կանցկացվեն լրիվ համամասնական ընտրակարգով և ընտրական շեմը կլինի 2 տոկոս,- այս մասին հայտարարել է «Վրացական երազանք» կուսակցության նախագահ Իրակլի Կոբախիձեն:

«Ինչպես գիտեք, մի քանի օր առաջ մենք հանրությանը ներկայացրինք Եվրամիության սահմանած 12 կետերի իրականացման մանրամասն ծրագիր, ակնհայտորեն մեր ներկայացրած ծրագրում չկան այնպիսի հարցեր, որոնք նշված չեն եղել Եվրոպական հանձնաժողովի կողմից ներկայացված 12 կետում: Դրանց թվում, բնականաբար, մեր ծրագրում ներառված չէ 2024 թվականի և դրան հաջորդող խորհրդարանական ընտրությունների ընտրական շեմի նվազեցման հարցը։

Այսօրվանից Վրաստանում 2024 թվականից կիրականացվի 5 տոկոսանոց շեմով լրիվ համամասնական ընտրակարգ, որն ամենատարածված համակարգն է Եվրամիության երկրներում։ Այս համակարգը լիովին համապատասխանում է եվրոպական լավագույն փորձին և իրավական չափանիշներին: Ընդ որում, երկու տոկոս կամ ավելի ցածր շեմը, քաղաքական համակարգի կայունության հետ կապված ռիսկերի պատճառով, գործում է միայն Եվրամիության երկու երկրներում։ Ուստի պատնեշի իջեցումն ամեն դեպքում չէր կարող առաջադրվել որպես Եվրամիության կողմից թեկնածուի կարգավիճակ ստանալու նախապայման։ Նման պայմաններում պատնեշի իջեցումը մնում է զուտ քաղաքական խնդիր, որը հետագայում կքննարկվի մեր կողմից։

Բնականաբար, համեմատաբար բարձր շեմը սուբյեկտիվորեն ձեռնտու է «Վրացական երազանքին», իսկ համեմատաբար ցածր շեմը՝ «Ազգային շարժումը», ինչը ապացուցված է պարզ մաթեմատիկայով:

Օրինակ՝ անցյալ տարվա ընտրություններում 5 տոկոսի շեմը հաղթահարեցին միայն երկու կուսակցություն, որոնցից «Վրացական երազանքը» ստացավ 47 տոկոս, «Ազգային շարժումը»՝ 33 տոկոս։ Բնականաբար, «Ազգային շարժումը» մինչև 2024 թվականը չի կարողանա նվազեցնել նման տարբերությունը;

Սակայն նույն ընտրություններում «Ազգային շարժման» երկու արբանյակ կուսակցությունները նույնպես ստացել են ձայների 2 տոկոսից ավելին։ Ըստ այդմ, որպես «Վրացական երազանքի» 47 տոկոսի հակակշիռ՝ «Ազգային շարժումը» և նրա արբանյակները ստացել են ձայների 42 տոկոսը։ Բնականաբար, 5 տոկոսի տարբերությունը վերացնելը համեմատաբար իրատեսական խնդիր է «Ազգային շարժման» համար:

Այսինքն՝ անցյալ տարվա ընտրությունների օրինակով հեշտ է նկատել, որ 5 տոկոսանոց շեմի պայմաններում «Ազգային շարժումը» 2024-ին հաջողության շանս չի ունենա, իսկ 2-ի պայմաններում զգալիորեն մեծանում է իշխանության վերադառնալու հնարավորությունը։

Ինչպես ավելի վաղ նշել էինք, 5 տոկոսի շեմը լիովին լեգիտիմ է և ռացիոնալ։ Համապատասխանաբար, համեմատաբար ցածր շեմ սահմանելը, որը նշանակում է որոշակի հնարավորություն տալ «Ազգային շարժմանը», մեզ կարող է արժենալ միայն այն դեպքում, եթե դրա դիմաց ստանանք երկրի համար շատ կարևոր օգուտներ։

Նման օգուտ, այս դեպքում, կարող է լինել միայն մեկ բան՝ ստանալ Եվրամիության անդամակցության թեկնածուի կարգավիճակ, ինչը զգալիորեն կնվազեցնի բևեռացումը Վրաստանում։

Ինչպես հայտնի է, որքան բարձր է բևեռացման աստիճանը, այնքան բարձր է արգելքը նպատակահարմար, իսկ բևեռացման նվազումը լրջորեն նվազեցնում է արգելքի իջեցման հետ կապված ռիսկերը։ Ուստի ուղիղ տրամաբանական կապ կա թեկնածուի կարգավիճակ ստանալու, բևեռացման նվազեցման և ցածր շեմ սահմանելու իրագործելիության միջև։

Հաշվի առնելով վերը նշված բոլորը՝ մենք կայացրել ենք հետևյալ որոշումը.

«Դեկտեմբերին Եվրամիության կողմից Վրաստանին թեկնածուի կարգավիճակ շնորհելուց ոչ ուշ, քան մեկ ամիս անց, Վրաստանի խորհրդարանը բոլոր երեք ընթերցումներով կընդունի սահմանադրական օրենքը, ըստ որի՝ 2024 թվականին և հաջորդող խորհրդարանական ընտրությունները կանցկացվեն լրիվ համամասնական ընտրակարգով և կլինի 2 տոկոս ընտրական շեմ»,- ասել է Կոբախիձեն։

Նրա խոսքով, այս քաղաքական պարտավորությունը դրված է կուսակցության քաղաքական խորհրդի և խորհրդարանական մեծամասնության անունից Եվրոպական խորհրդի և Եվրոպական հանձնաժողովի առջև։

«Մենք խորապես հավատում ենք, որ Վրաստանի կողմից թեկնածուի կարգավիճակի ընդունումը կօգնի նվազեցնել երկրում բևեռացվածության աստիճանը, որից հետո լիովին համամասնական ընտրակարգը՝ 2 տոկոս ընտրական շեմով, 2024 թվականին երկրի համար օպտիմալ քաղաքական իրավիճակ կստեղծի։

Վստահ ենք, որ 2024 թվականին «Ազգային շարժումը» իր արբանյակներով ամբողջությամբ կհաղթենք նույնիսկ 2 տոկոսի պատնեշի պայմաններում, որն անհրաժեշտ պայման է մեր երկրի խաղաղ, ժողովրդավարական և կայուն զարգացման համար»,- ասել է Կոբախիձեն։