2022 թվականի մարտի 30-ին Վրաստանի Ազգային բանկի դրամավարկային քաղաքականության հանձնաժողովը որոշեց բարձրացնել վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը 0,5 տոկոսային կետով։

Դրամավարկային քաղաքականության դրույքաչափը 11.0 տոկոս է։ Ըստ Ազգային բանկի՝ վերջին զարգացումները, մասնավորապես՝ Ռուսաստանի ներխուժումն Ուկրաինա և ռազմական գործողությունները, նոր մարտահրավերներ են առաջացրել համաշխարհային տնտեսության համար, որը դեռ վերականգնման փուլում է։ Ըստ նրանց, նոր շոկի պայմաններում սրված գնաճային ռիսկերը դանդաղեցրել են գլոբալ գնաճի նվազման արդեն կանխատեսվող տեմպերը։

«Վրաստանի տարեկան գնաճը փետրվարին կազմել է 13,7 տոկոս։ Մարտից սպասվում է գնաճի նվազում, որը հիմնականում կապված է կոմունալ վճարումների սուբսիդավորման հիմնական էֆեկտի նվազման հետ։ Այնուամենայնիվ, եթե չլիներ վերը նշված նոր ցնցումը, այս նվազումը շատ ավելի արագ կլիներ: Հատկանշական է, որ Ռուսաստանի դեմ ռազմական գործողությունների և մատակարարումների սահմանափակումների պատճառով կիրառվող պատժամիջոցները զգալիորեն բարձրացրել են որոշակի անվանակարգերի ապրանքների գները համաշխարհային շուկաներում։ Նախ նավթի գների աճի ֆոնին վառելիքի գների կտրուկ աճ, որը ակնկալվում է էական ազդեցություն կունենա գնաճի վրա։ Այս փաստը երկար ժամանակ բարձր գնաճի ֆոնին կարող է արտահայտվել գնաճային սպասումների աճով։

Բացի այդ, արտաքին ներհոսքերի նվազման աճող ռիսկերի ֆոնին արտարժույթի շուկաներում անկայունությունն աճել է, ինչը հանգեցրել է լրացուցիչ ռիսկերի գնաճային սպասումների առումով: Այս փուլում կանխատեսվում է, որ այլ հավասար պայմաններում գնաճը կնվազի մարտից, թեև այն կմնա տարվա նպատակային ցուցանիշից բարձր։ Ակնկալվում է, որ վարկային ակտիվությունը տարվա ընթացքում կլինի չափավոր բարձր՝ չնայած դրամավարկային քաղաքականության խստացմանը և վերջին մակրոտնտեսային միջոցառումներին:

Ինչ վերաբերում է համախառն պահանջարկին, ապա, ըստ նախնական տվյալների, 2021 թվականին ՀՆԱ-ն կաճի 10,4 տոկոսով։ Նախկին կանխատեսումներով 2022 թվականին ակնկալվում էր հինգ տոկոս աճ, սակայն այսօրվա կանխատեսումներից աճի տեմպը կլինի 3-4 տոկոսի սահմաններում։ Տնտեսական աճի ակնկալվող դանդաղման պայմաններում համախառն պահանջարկից գնաճային ճնշումները փոքր կլինեն, իսկ առաջարկի գործոնները կպահպանվեն գերիշխող ողջ տարվա ընթացքում։ Հարկ է նշել նաև, որ ընթացիկ իրադարձությունների լույսի ներքո կանխատեսումների անորոշության մասշտաբները զգալիորեն աճել են։

Գնաճային սպասումների ռիսկերի աճով պայմանավորված՝ վերջին մեկ տարվա ընթացքում դրամավարկային քաղաքականության դրույքաչափի աստիճանական աճի արդյունքում դրամավարկային քաղաքականությունը գտնվում է խստացված փուլում։ Սակայն էլ ավելի ուժեղացած գնաճային ռիսկերի և երկարաժամկետ գնաճի թիրախների պայմաններում դրամավարկային քաղաքականության հանձնաժողովը նպատակահարմար է համարել տոկոսադրույքի բարձրացումը 0,5 տոկոսային կետով։ Դրամավարկային քաղաքականությունը խստանալու միտում կունենա այնքան ժամանակ, քանի դեռ բավարար չափով չեն մեղմացվել գնաճային սպասումների աճի ռիսկերը:

Ինչ վերաբերում է արտաքին պահանջարկին, ապա 2021-ի և 2022-ի սկզբի զգալի վերականգնումից հետո այս ուղղությամբ բացահայտվեցին որոշակի ռիսկեր, որոնք ռազմական գործողությունների ֆոնին կապված են Վրաստանի երկու կարևոր առևտրային գործընկերների կողմից արտաքին պահանջարկի ակնկալվող կրճատման հետ։ Նախնական տվյալներով՝ 2022 թվականի հունվար-փետրվարին ապրանքների արտահանումն աճել է տարեկան շուրջ 54,5 տոկոսով։ Միջազգային ճանապարհորդություններից եկամուտները հունվար-փետրվարին աճել են տարեկան մոտ 9 անգամ, թեև 2019 թվականի հունվար-փետրվարի համեմատ նվազումը դեռևս զգալի է (34,3 տոկոս)։ Ներմուծումն աճել է նաև ակտիվացված ներքին պահանջարկի ֆոնին՝ 2022 թվականի հունվար-փետրվարին տարեկան 47,2 տոկոսով։ Վրաստանի Ազգային բանկը շարունակական հիմունքներով վերահսկում է ընթացիկ տնտեսական գործընթացները և ֆինանսական շուկաները և կօգտագործի իր ձեռքի տակ եղած բոլոր գործիքները՝ գների կայունությունն ապահովելու համար։ Դրամավարկային քաղաքականության հանձնաժողովի հաջորդ նիստը կկայանա 2022 թվականի մայիսի 11-ին»,- հայտնել են Ազգային բանկից։