«Ժողովրդավարությունը չի կարող գործել առանց ազատ և բաց բանավեճի, անկախ ձայների, կարծիքների և աղբյուրների պլուրալիզացիայի։ Իմաստալից երկխոսությունը պահանջում է քաջատեղյակ քաղաքացիներ: Անկախ հանրային լրատվամիջոցները կարող են թույլ տալ ժողովրդավարական հասարակություններին նման երկխոսություն վարել»:
Եվրոպայի խորհրդի և Եվրոպական հեռարձակողների միության «Հանրային լրատվամիջոցները հանուն ժողովրդավարության» համատեղ համաժողով (22.11.2022)
2024 թվականի խորհրդարանական ընտրությունների անաչառ լուսաբանման, ընտրական սուբյեկտներին հավասար հնարավորություններ տալու և հանրության կողմից տեղեկացված ընտրությունները խթանելու նպատակով Հանրային հեռարձակողը նախընտրական հեռարձակումները կսկսի 2024 թվականի օգոստոսի 28-ից։
Նախընտրական հեռարձակման շրջանակներում Առաջին ալիքը կառաջարկի մեդիա բարձր ստանդարտով ստեղծված հանրային ձևաչափեր, որոնք կապահովեն ընտրողների առավելագույն տեղեկացվածությունը։
Բանավեճ 2024
Հանրային հեռարձակումը երկրում միակ լրատվամիջոցն է, որը վարում է նախընտրական բանավեճեր և առաջարկում բանավեճեր 2024 թվականի խորհրդարանական ընտրություններին մասնակցող հվալիֆիկացված ընտրական սուբյեկտներին։
Բանավեճերին մասնակցելու բանախոսները որոշվում են հենց ընտրական սուբյեկտների կողմից։ Բանավեճը կտրամադրվի ժեստային լեզվով թարգմանությամբ, այն կհեռարձակվի միաժամանակ վրացական ռադիոյի եթերում, Վրաստանի առաջին ալիքը կապահովի նաև բանավեճերի թարգմանությունը ադրբեջաներեն և հայերեն լեզուներով։
Առաջին ալիքը պատասխանատվություն է կրում, որ բանավեճն անցկացվի միջազգային չափանիշներին համապատասխան, անաչառ միջավայրում, որտեղ թեկնածուները հնարավորություն կունենան հավասար պայմաններում իրենց դիրքորոշումը ներկայացնել ընտրողներին։
Վեբ պորտալ
Առաջին ալիքը 2024 թվականի խորհրդարանական ընտրությունների կապակցությամբ ստեղծում է «Ընտրություններ 2024» https://elections.1tv.ge/ հատուկ ինտերնետային պորտալ, որտեղ կտեղադրվեն նախընտրական շրջանի և ընտրությունների հետ կապված նորություններ։ Պորտալը համակարգված կերպով կթարմացվի նախընտրական շրջանում։
Մոամբե
«Մոամբի»-ի եթերում ժամը 10:00, 12:00, 15:00, 18:00, 21:00 կանդրադառնա ընտրական սուբյեկտների բոլոր կարևոր գործունեությանը, նրանց նախընտրական ծրագրերին և պաշտոններին ընտրական շրջանում:
Հասարակական-քաղաքական ծրագրեր
Սեպտեմբերի 27-ից Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովում ընտրական գրանցման ընթացակարգի ավարտից հետո «Ընտրություններ 2024» հաղորդումը կհեռարձակվի ամեն օր՝ ժամը 19:00-ին, յուրաքանչյուր որակավորված և որակավորում չունեցող սուբյեկտի կտրվի լավագույն եթերաժամանակ՝ ոչ պակաս, քան 5 րոպե:
Վրաստանի ռադիոյի «Բաց ստուդիա» հաղորդաշարը նախընտրական ձևաչափով եթերաժամ կհատկացնի որակավորված սուբյեկտներին: Նաև նախընտրական շրջանում ռադիոյով կհեռարձակվի ազգային փոքրամասնությունների համար նախատեսված «Բազմերանգ Վրաստան» հատուկ հաղորդումը։
Վրաստանի Առաջին ալիքը նախընտրական շրջանում երկու նոր ֆորմատ է սկսում:
«Բոլոր հարցերը ԿԸՀ-ին» հաղորդումը եթեր կհեռարձակվի շաբաթական երկու անգամ, իսկ ԿԸՀ նախագահը կպատասխանի ընտրական գործընթացին վերաբերող հանրության բոլոր հարցերին։ Քաղաքացիները հնարավորություն կունենան հարցեր ուղղել Առաջին ալիքի վեբ պորտալի և սոցիալական ցանցի միջոցով: Հարցերը հնարավոր կլինի ուղղել նաև ձայնային հաղորդագրության ձևով՝ 2 40 93 94 հեռախոսահամարով։
Նախընտրական շրջանում մեդիագրագիտությունը զարգացնելու նպատակով «Ընտրական մեդիա ուղեցույց» հաղորդումը կհեռարձակվի շաբաթը մեկ անգամ՝ Հաղորդակցության ազգային հանձնաժողովի հետ միասին կքննարկվեն ընտրությունների լուսաբանման հետ կապված բոլոր համապատասխան հարցերը։
Երկու ձևաչափն էլ նպատակ ունեն ընտրական գործընթացի վերաբերյալ համապարփակ տեղեկատվության հասանելիություն ապահովել:
Մոնիտորինգ
Հանրային հեռարձակողը 2024 թվականի խորհրդարանական ընտրությունների լուսաբանման ներքին մշտադիտարկում է իրականացնում ։
Վրաստանի Առաջին ալիքի բոլոր հեռարձակումների և «Ռադիո Վրաստան» հասարակական-քաղաքական ուղղության մոնիտորինգի նպատակն է հաշվել ընտրական սուբյեկտներին հատկացված ժամանակի քանակական տվյալները։
Մոնիտորինգը կիրականացվի հատուկ մշակված ծրագրի միջոցով՝ յուրաքանչյուր ձայնագրության վրա նշելով հեռարձակման/սյուժետի հղումը, իսկ լուսաբանված տեղեկատվության մշակումը կտրամադրվի վերապատրաստված մոնիտորների կողմից՝ հաշվի առնելով տարբեր հարթակների և հեռարձակումների առանձնահատկությունները:
Միջազգային կազմակերպությունների պրակտիկայի համաձայն՝ չափվելու է.
Լուսաբանված թեմա ըստ հատկացված ժամանակի
Սուբյեկտի ուղղակի և անուղղակի լուսաբանում ըստ հատկացված ժամանակի
Թեմայի լուսաբանումը ըստ տոնի (դրական, բացասական, չեզոք)
Ժամկետները կհաշվվեն, երբ սուբյեկտը .
Երևում է կադրում
Խոսում է կադրում
Միայն ձայնն է լսվում
Տեսանելի են առարկայի պատկերային հատկանիշները
Մյուսներն են խոսում դրա մասին
Լրատվամիջոցների մոնիտորինգի առանձին բաղադրիչները պարբերաբար կհրապարակվեն մոնիտորինգի ընթացքում, իսկ ընդհանուր հաշվետվությունը՝ ընտրական գործընթացի ավարտից հետո:
Բացի այդ, նշում ենք, որ հեռարձակողի նախընտրական մշտադիտարկումն առաջին հերթին ընդգծում է բևեռացված քաղաքական և լրատվական միջավայրում օբյեկտիվ և փաստացի տվյալների վրա հիմնված անաչառ և հավասարակշիռ լուսաբանման անհրաժեշտությունը։
Մեդիա գրագիտություն
Հանրային հեռարձակողն աշխատում է ողջ հասարակության և նրա յուրաքանչյուր անդամի համար, հետևաբար՝ նախընտրական շրջանում ընտրությունների հետ կապված ողջ տեղեկատվությունը փոխանցվում է նաև ժեստերի լեզվով թարգմանությամբ։ Նաև հանրային հեռարձակողը կհեռարձակի ընտրությունների հետ կապված տեղեկատվություն էթնիկ փոքրամասնությունների լեզուներով։
Գովազդի ժամանակ
Գործող օրենսդրության համաձայն՝ Հանրային հեռարձակողն իր եթերում յուրաքանչյուր ժամը 5 րոպե հատկացնում է լիազորված կողմերին՝ անվճար նախընտրական գովազդ տեղադրելու համար, իսկ յուրաքանչյուր 3 ժամը մեկ՝ հավասարապես և առանց խտրականության կտեղադրվի նախընտրական գովազդ ,այն պայմանով որ յուրաքանչյուր լիազորված կողմի համար նախատեսված ժամանակը չպիտի գերազանցի 90 վայրկյանը, բացառությամբ որակավորված ընտրական սուբյեկտի, յուրաքանչյուր սուբյեկտի համար հատկացվելու է 10 վայրկյան: անվճար տեղադրել այլ կուսակցությունների նախընտրական գովազդը, և յուրաքանչյուր 3 ժամ մեկ մ կտեղադրվի յուրաքանչյուր կուսակցության կողմից ներկայացված հավասարապես և ոչ խտրական նախընտրական գովազդը, պայմանով, որ այդ ընթացքում մեկ կուսակցության համար հատկացված գովազդի ժամանակը պետք է գերազանցի 30 վայրկյան:
Ծրագրի պրեզենտացիա/հանդիպում
Առաջին ալիքը կողմերին, նախապես, համապատասխան գրավոր դիմումի հիման վրա առաջարկում է 10-15 րոպե ուղիղ եթեր՝ ժամը 12:00, 15:00 կամ 18:00 «Մոամբի»-ի եթերում ներկայացնել սեջական ծրագիրը, եթե ընտրական սուբյեկտն ՝ ինքը կտրամադրի հեռարձակման ազդանշանը Առաջին ալիքին :
