თვალნაჭერი

ამბობენ, რომ კარგი სიმთვრალე არ არსებობს. ძველი ბერძნები დაათრობდნენ თურმე მონებს და აყურებინებდნენ შვილებს, ნახეთ, როგორიაო ღვინით წყალწაღებული კაცი. ზოგი სიმთვრალეში ტირის, ერთი სოფლიდან წასული ვიცი, ამოვა ბედის ანაბარ სახლში, დალევს, დათვრება და სკდება ნიაღვარი სიბერით ამოღამებულ თვალებზე: „დედა მენატრებაო“. დედამისი მაღლა ხრიოკ გორაზე წევს, ძინავს შავი ძილით. მე დალევა არ მჭირდება, დედის ყოველ გახსენებაზე მევსება სატირლად გული. ასე ვარ ხშირად, დარდით გავსებულ გულს ცრემლით ვცლი ხოლმე. ზოგი სიმთვრალეში მუშტებზე იყურება, მაშინ მოაგონდება, სიფხიზლეში რომ არასათანადოდ დააფასეს. მოკლედ, მე რას ვაკეთებ მთვრალი? სწავლით თავს არ ვიკლავ, უაზრო ლექციის მოსმენას კითხვა და კურსელი გოგოების თვალიერება მირჩევნია. წაიკითხავ რამე კარგს, გადააგდებ თავს უკან და ჭერს შეჰყურებ, წაკითხულის გულთან მიტანას ცდილობ. თვალიერებაში შევაგულე ერთი, არც იტყლარჭებოდა და ისეც არ იცვამდა, დორბლი რომ გაგვარდნოდა კაცს. შეხედავდი და იწვოდა თვალებით. შუალედურ გამოცდაზე ბიბლიოთეკაში ვიჯექი და ვკითხულობდი. გამოცდაზე გასვლას არ ქონდა აზრი, უნდა მივსულიყავი და მეღრიჯა, დამეყარა კბილები ლექტორის წინ და მოვისმენდი მერე დამატებით ლექციას კარგად თუ სწორად ცხოვრების შესახებ. სხვა დარდი მქონდა (მენატრებოდა სოფელი, ისე მენატრებოდა, სადაც ყვითელ ფოთლებს ვნახავდი, ამოვკრავდი ფეხს და ვაფრიალებდი), იქ იყო ისიც, იჯდა და თაგორს – „დღენი ჩემი სიჭაბუკისას“ კითხულობდა. ერთხელ ცხვარში წავიღე ეგ წიგნი , ნობელიანტიაო და დავფეთდი. არ დამაცადა წაკითხვა წვიმამ და ნისლმა.
გავბედე და მივადექი, რას კითხულობ-მეთქი. გამარჯობა – გაგიმარჯოს, ორიოდე სიტყვა ლიტერატურაზე. მიღიმოდა კია, მარა თვალებით მეუბნებოდა, გაიარეო. სხვა რა გზა მქონდა, მეც გავიარე. არ მოვუვედი თვალში. ისე, მეც მშვენივრად ვიცი, მოსაწყენი და უმარილო რომ ვარ. ასე რომ, არც ვოცნებობ, ვინმე ჩემ გამო რომ დაფეთდეს. მაინც დამამატა ფეისბუქში, გამიკვირდა. ალბათ, არ ვახსოვდი და პროფილის სურათზეც არამიშავს. ძველი სურათია, მაშინ შუბლი არ მქონდა კეფამდე წასული და წვერიც არ მედგა ყვავის ბუდესავით. გავუგზავნე ვიდეო, ჭილაძის ლექსის – „შენ ხარ აქამდე, რაც უნდა მეთქვა, შენ ხარ ოთახში ჰაერზე მეტი“. ნახა, მაგრამ უპასუხოდ დამტოვა. მე კი მოვუხშირე უნივერსიტეტში სიარულს და შორიდან თვალთვალი გავაგრძელე ისევ.
ვინც რა უნდა თქვას, სოციალურ ქსელს ერთი კარგი თვისება მაინც აქვს – გახსენებს, ვისი დაბადების დღეა. ეს კარგი რაღაცაა, იცი? ისეთი კაცისთვის, ვისაც დედის დაბადების დღე ავიწყდება, შეიძლება ნივთი ხელში ეჭიროს და ამ ნივთს თარო-კუთხე დაუწყოს ძებნა. მილოცვის ტექსტის დაწერას რაღა უდგას წინ? თან ისეთის, ვითომდა მისი ბედნიერების სურვილის მეტი არაფერი გაწევდეს გულზე. შინაურებზე არ ვამბობ, რა თქმა უნდა. ჰოდა, გავიგე მისი დაბადების დღის ამბავი. წვიმდა. პირველ სართულზე, მანქანის ბოქსებთან, დანგრეული კედლის ძირში, ყვითელი ყვავილი მეგულებოდა. მაღალი, პატარა ფოთლებიანი. ამ ყვავილზე ბავშვობაში მჯეროდა, რომ თუ სახლში მივიტანდი, დედაჩემს ფუმფულა წიწილები დაეხოცებოდა. მე კი ვკრეფდი და ჩემს მეზობელს ვუყრიდი ეზოში. სულაც არ მეცოდებოდა მათი წიწილები, ხანდახან ბავშვები დიდებივით სასტიკები არიან, ოღონდ მათ ჩვენსავით ამის დამალვა არ იციან.
ვიარე კედელ-კედელ, არ მინდოდა, ვინმეს დავენახე. მოვწყვიტე ყვავილი და წამოვიყოლე მწერლის პორტრეტებიან დაფას ამოფარებული, წყალში ამოვლებული პატარა კნუტი. კნუტი პირველ სართულზე, დიზაინის ფაკულტეტზე დავტოვე, იქ უმეტესობა სტუდენტობისა გოგოა და გამოუჩნდებოდა პატრონი. მივუტანე ყვავილი აუდიტორიაში, გილოცავ-მეთქი. ჩვეულებრივი სახით, თითქოს ჩემი დიდი ხნის მეგობარი ყოფილიყო. სანამ რამეს მეტყოდა, გამოვბრუნდი. ბეჭებით ვგრძნობდი მისი მეგობრების ჩურჩულს და სიცილს.
ყვავილის მიტანა ჩემთვის ჩვეულებრივი ამბავი იყო და როგორც ეტყობა, მისთვის დასაბნევი. ჰოდა ამის მერე დერეფანში შეხვედრაზეც მარიდებდა თვალს. შემოვიდოდა ბიბლიოთეკაში, დაჯდებოდა და მოსახვევს მუხლებზე იფარებდა. სიცივის გამო არა, ალბათ იმიტომ, ჭვრეტა რომ არ დაეწყოთ. მე შენ გეტყვი, არ დაუწყებდნენ – მუხლები თეთრი, პირველი თოვლივით ქათქათა. მერე იცი, რაა? ცოდოა ქალი, როცა ის მორცხვი და მორიდებულია, ასე რომ უყურებ ხორცის ნაჭერივით. თუმცა სხვანაირადაც არის – შეხედავ და მოდის, ისე მოდის, რომ თვითონაც იცის, რომ ლამაზია, მოსწონს, რომ უყურებენ. მაგრამ რად გინდა, ვიღაც ხეპრეს დააჯიჯგნინებს თავს, რომელსაც სულაც არ ეცოდინება მისი ფასი. ვიცი, დამცინი, ტრუბადურივით მოსთქვამ და აგდისო მუზეუმის სუნი. რა ვქნა ახლა, უჩემოდაც ბევრია ისეთი, რომელიც იმაზე ჰყვება, თუ როგორ ხელცქვიტობს ღამე საბნის ქვეშ. ჰგონია კიდეც, კარგად ვწერო, მართლად, მიზანში გარტყმით. არა, ისეთიც არ ვარ, შარავანდედი მედგას თავზე, უბრალოდ, მაგათ კითხვას, ტინტო ბრასის ფილმს ვუყურო, მირჩევნია, იქაც საკმაოდაა ხალხი, რაღაცეები რომ ვერ მოუნელებიათ.
სულ კაბები ეცვა ზამთარშიც და თხელი ფეხსაცმელი, ყინვა ქვას რომ ხეთქავს მაშინაც. თოვლს თბილისს ვინ აღირსებს, აი, ყინვა კი გიყვარდეს. მინდებოდა, მივსულიყავი და მეთქვა: „არ გაცივდე-მეთქი, გოგო!“ ვუყურებდი შორიდან მოფერების მომლოდინე ლეკვებმა რომ იციან, ისე. კაცი ალალი კი არა, მორცხვი რომ გაჩნდება, აკვანში უნდა ამოახრჩო, თორემ გაიზრდება და თავის სიმხდალეს კარგ აღზრდას დაარქმევს. ვბრაზდებოდი კიდეც, თმები უნდა დააწიწკნოს-მეთქი კაცმა, სიჯიუტისთვის. მერე დავინახავდი რომ იღიმოდა შუქიანი ღიმილით და მიბრუნდებოდა გული. წამომივლიდა ხანდახან, იქნებ მბჟუტავ ცეცხლზე წყალი არ დამისხას, მივალ და ვეტყვი: „შენ ზედაც არ მიყურებ, მე კი ძალიან მიყვარხარ-მეთქი“.
შენ მეტყვი ახლა, დაიბრმავა ერთხელ უკვე თვალი, ვეღარ დაინახავსო ვერაფერს. არადა, რა ვქნა?! ყველაზე კარგად ღრუბლებში ფრენა გამომდის. თანაც, მირჩევნია, სულელი ვიყო, ვიდრე ფეხიდან მოცვეთილი. თუმცა მეც არ ვიცი ბოლომდე, რა არის კარგი და რა არის ცუდი. არც არავინ იცის. თუ ვინმე ამბობს, ვიციო, იცის ალბათ, ოღონდ უკვე მრავალჯერ ნამღერი და ნაღეჭი.
დასვენების წინ კურსელები რესტორანში წავედით. რესტორანში ის ისეთი ლამაზი იყო შავ კაბაში, დავინახე და შემიგუბდა გული. ჩემს თავს პირობა მივეცი, უნდა ვეცეკვო-მეთქი, – პირველად ცხოვრებაში. შენც ხომ მიცნობ, დაფასთან ვერ გავდიოდი ლექსის სათქმელად. ცოტა რომ აირია ხალხიც და სუფრაც, მივედი, შეძლება ვიცეკვოთ-მეთქი? გაიარეო, არ უთქვამს, მოერიდა, ეტყობა. ზურგით ისევ ვგრძნობდი მისი მეგობრების სიცილს. ვცეკვავდი და თავს ისე ვგრძნობდი, თითქოს მასთან ერთად გვირილებით მოჩითულ მინდორში ვსეირნობდი. მესხმოდა თავბრუ მისი წელის გამო და მიწვავდა სახეს მისი თმები. როგორ ვცეკვავდი? ისე, როგორც ოჩოფეხებზე შემდგარი ბოსტნის საფრთხობელა. მითხრა კიდეც: „რიტმის შეგრძნება არ გაქვსო“.
მომინდა მზის სითბოთი სავსე გლუვ მხარზე მეკოცნა.
ცეკვას მოვრჩი და არაფერი ვუთხარი, ტყუილად მოვიღლიდი ენას. მივხვდი, ადამიანი შენდამი დამოკიდებულების გამო უნდა გიყვარდეს და არა ლამაზი ღიმილისა და მრგვალი მუხლისთავებისთვის. წამოვედი, არ მინდოდა მენახა, როგორ იცეკვებდა სხვა ჩემზე უფრო მოხდენილთან. ღამით გმირთა მოედანზე ვიღაც სამხედრო ფორმიანს მიეშვირა ფეხი მარადიულ ცეცხლზე და ითბობდა. არ მივაქციე ყურადღება, ისედაც თავი მტკიოდა ფიქრისაგან. რას ვაკეთებ მთვრალი და მთვრალი მე ცეკვას ვიწყებ. ამ ბოლო დათრობაზეც ვიცეკვე, დეკემბრის ცივ და მშრალ ღამეს, გამთენიისას. ისე ვცეკვავ, თითქოს მარტო ვიყო, გარეთ კი თბილი წვიმით წვიმდეს.
ახლა სოფელში ვარ. იქნებ აქ ერთ ადგილას ყოფნით უფრო დავინახო სამყარო. ქვაც ხომ იქამდე იგორებს, სანამ მყუდრო ადგილს არ მოძებნის და გაჩერდება. შენ დაამატებ, ის ქვა მერე ხავსს იკიდებსო, თუმცა ჯერ მე გასაჩერებელი მინდა მოვძებნო.
გადმომძახებს ხოლმე ჩემი მოხუცი მეზობელი შოთა, თვალნაჭერი (ანუ შეყვარებული) არა გყავსო, ბიჭო? მე კიდევ ალუბალზე ვფიქრობ, ყვავის, ცოდოა, არ იცის მარტის მზაკვრობის ამბავი. ან იქნებ იცის და არ ეპუება?!