… – იმედია იცი, რასაც აკეთებ! – ჰკითხა რობიზონს პარასკევამ, როცა სამოთხის ვაშლის ძირში წამოწოლილები ერთმანეთს კოცნიდნენ.
რობიზონმა უცნაურად გაუღიმა და თითქმის ჩურჩულით უთხრა – მაპატიე, მაგრამ არც კი ვიცი, რას ვაკეთებო. ეს სიტყვები ისე ხმადაბლა იყო ნათქვამი, რომ პარასკევა მხოლოდ თვალებით მიუხვდა იმას, რისი თქმაც რობიზონს უნდოდა: ჩვენს სულებში ეშმაკები მწიფე ხილის სახით შემოდიან და იქ გრანიტის ლოდებად იქცევიანო!..
– ხვალ რაღა ვქნათ, რობიზონ?! – იკითხა შეშინებულმა პარასკევამ.
– ხვალ?.. ხვალ ცოლად მოგიყვან, პარასკევა!
– მე არ ვიცი, რას ნიშნავს ცოლად მოყვანა, უბედურო რობიზონ!
– შენ თუ არ იცი, რა არის ცოლად მოყვანა, მაშინ საიდან ჩნდებიან ანგელოზები? – დამცინავად იკითხა რობიზონმა და პარასკევას ცხელ სხეულში ჩაიძირა…
…. რობიზონმა საკიდიდან საწვიმარი ლაბადა ჩამოხსნა და პარასკევას მიაძახა:
– აპა, წავედი!
– რა გეჩქარება, ჯერ ხომ ადრეა! ასე უთენია საფლავიც არ ექნება მესაფლავეს გათხრილი!
რობიზონმა საათს შეხედა: ჯერ, მართლაც, საკმაოდ ადრე იყო.
– საფლავი უკვე გათხარეს წუხელ. ჩემი თვალით ვნახე. ჯერ დიდი ცეცხლი დაანთეს ზევიდან მიწის გასალღობად. მერე წერაქვითა და ლომით გააფხვიერეს, დიდხანს მოუნდნენ, ოფლი სულ წურწურით ჩამოსდიოდათ! – ტაბურეტზე ჩამოჯდა და ხელები მუხლებზე დაიწყო, – როგორც კი გათხარეს, საფლავი იმწამსვე დამდნარი წყლით ამოივსო. ასე ვუთხარი, თქვენი დაღვრილი ოფლია-მეთქი… გულიანად კი გაეცინათ.
პარასკევამაც გაიღიმა.
– კედლები ისეთი სწორი გამოუვიდათ, გალესილი გეგონება! ხელი თუ შეაჩვიეს!.. ალბათ, თვალიც!
– კი! ყველაფერს ეჩვევა კაცი, მით უმეტეს, თუ ძაან უნდა! – ამოიოხრა ქალმა.
სიჩუმე ორივეს აბლაბუდასავით შემოეხვია. ოთახის სითბოს ფანჯრის მინები დაეორთქლა. რობიზონმა ერთ-ერთ მინას ხელი გადაუსვა და დანამულ ხელისგულებს მოტყუებული ბავშვივით დახედა.
– თურმე ხელები ასველებენ წყალს!
– შენ რა იცი? – პარასკევა რაღაცაზე გაბრაზდა.
– მე კი არა, ამათ იციან! – თქვა და ხელები ქალისკენ გაიშვირა.
– ისე მიჩვენებ, თითქოს წვირიანი ხელები არ მენახოს!
– ხე-ხე-ხე! – გულიანად გაიცინა რობიზონმა და ავადმყოფს საბანი ნაზად ამოუკეცა, – ასე უფრო არ გამიცივდები!
– გსიამოვნებს, ალბათ, ასე რომ მივლი, არა?! – პარასკევამ თვალი თვალში გაუყარა.
– არ მსიამოვნებს! – გულახდილად უპასუხა კაცმა, – რომ იცოდე, როგორ ყარს შენი განავალი და შარდი, ამას არ მკითხავდი!
– აბა კი?! –ხმას აუწია პარასკევამ, – ვიცი მე, როგორ არ გსიამოვნებს! ოთახში რომ შემოდიხარ, პირზე სულ ღიმილი გაქვს დახატული! იღრიჭები ყველის ვაჭარივით… როცა თვითონ არავის ჭირდები, კარგია ხომ, მაშინ, სხვისი მოვლა?
– სისულელეებს ნუ ბლუყუნებ! – კაცმა საწოლის თავს მოღუშულმა გაბრაზებულმა დაჰკრა ხელი და კარისაკენ წავიდა.
– სხვისი ავადმყოფობა უფრო ადვილი საყურებელია, ვიდრე საკუთარი უმაქნისობის ყურება, არა?!.. ეეჰ! ღორი ხარ შენ, რობიზონა, სიცოცხლის ღორი!.. ყველა სიცოცხლის ღორები ხართ! – ატირდა მარტო დარჩენილი ქალი, – სანამ მეყვარები, იყავი ჩემთან!
რობიზონი უკვე გარეთ იყო და პარასკევას ბოლო სიტყვები არ გაუგონია.
– ორივე კი არ ვცხოვრობთ, ვბღავით… ამას მარტოობა ჰქვია! ამას მარტოობა ჰქვია~ – ფიქრობდა ის, ხელებით კი ენერგიულად იცილებდა უკან განვლილ მანძილსა და პარასკევაზე ფიქრს…
… ისინი მინდვრებითა და ტრამალებით გარშემორტყმულ სოფელში, ერთადერთი ბორცვის კალთაზე დასახლდნენ. ეს სწორედ ის ადგილი იყო, სადაც დაბლობის ჭაობებში ნაზარდ-ნალოლიავები კოღოები და ბუზები ბოროტი ჭორებივით იკიდებდნენ ფეხს და შესაშური ტემპით მრავლდებოდნენ, თუმცა ამ ადგილს ერთი უაღრესად დიდი პრივილეგიაც ჰქონდა. რობიზონის ეზოდან შეუიარაღებელი თვალითაც მშვენივრად მოჩანდა სოფლის რკინიგზის სადგური, სადაც ვარდისფრადშეღებილ მატარებელს შორეული ჩრდილოეთიდან ყოველ კვირა დღეს ტანფაშფაშა, სავსემკერდა, ცხვირპაჭუა და სმის მოყვარული მანდილოსნები ჩამოჰყავდა. სოფლელები ამ ხორცმოთანთალე ქალებს რატომღაც სიყვარულის “სტანოკებს” ეძახდნენ. მათ დანახვაზე ელეთმელეთი ემართებოდათ, ნათურებივით ინთებოდნენ, ბენგალიური ცეცხლივით იწყებდნენ ნაპერწკლების ყრას, თვალებს დედის რძეს მონატრებული ბავშვებივით ნაბავდნენ, იდუმალი ღიმილით ხელებს იფშვნეტნენ, კბილებს აკრაჭუნებდნენ, ძვლებს ატკაცუნებდნენ და, თუ მეორე ნახევრები თან არ ახლდათ, ამ მანდილოსნების გარშემო “კინტაურს”, “ბაღდადურსა” და ხანდახან “მთიულურსაც” კი ცეკვავდნენ.
ის ქალები კი მშიერი თვალებით უყურებდნენ აცუნდრუკებულ კაცებს. კაბაზე “უცაბედად” შეიხსნიდნენ ჯერ ერთ, მერე მეორე, მერე მესამე ღილს, იქვე საგანგებოდ გაშლილ პლედზე წამოწვებოდნენ და რძესავით თეთრ მკერდს სოფლის თაკარა მზეს მიუშვერდნენ.
რობიზონი გაკვირვებული უყურებდა თანასოფლელების ასეთ ფერისცვალებას და ცდილობდა, როგორმე ამოეხსნა თუ რა იყო ამის მიზეზი, მაგრამ ვერაფერს ხვდებოდა. ბოლოს გადაწყვიტა, რომელიმე ჩამოსული მანდილოსნისგან გავიგებ, რატომ არიან “სტანოკები” და თანაც “სიყვარულისო”? ზაფხულის ერთ საღამოს მიუჯდა კიდევაც ერთ-ერთ მათგანს და მორიდებით ჰკითხა:
– “პაჟალუისტა, იზვინიწე!..” რატომ ხართ, კიდევ “იზვინიწე”, თქვენ სიყვარულის “სტანოკები”, კიდევ “იზვინიწე”?
ამ მკერდფაშფაშა ქალმა კი, იმის მაგივრად, რომ ადამიანური პასუხი გაეცა, რობიზონს მუხლებზე თავი დაადო და ჭიპს ქვევით გამალებით დაუწყო კოცნა. რობიზონი ასეთ მოპყრობას მიჩვეული არ იყო და ადგილზე გაშეშდა.
მისამართი ხომ არ შეეშალა ამ ვირიშვილსო! – დაბნეულმა გაიფიქრა, – იქნება მაგათ ქვეყანაში კაცებს თავები კისერზე კი არა, ზუსტად აქედან ამოსდით და მეც, ალბათ, იმიტომ მკოცნის იქო – სცადა გაემართლებინა მანდილოსნის უცნაური საქციელი.
– სიკვარული! სიკვარული! „ეტა კაკ კალამბური“ (ეს კალამბურვითაა)! – ჩურჩულებდა ქალი და ბაგეებს გრძელი, ვარდისფერი ენით ვნებიანად ილოკავდა. რობიზონი შეეცადა, სახეზე სერიოზული გამომეტყველება შეენარჩუნებინა, მაგრამ, როცა იგრძნო, შარვლის ღილებს უხსნიდნენ, ელდანაკრავივით წამოიჭრა და არაადამიანური ყვირილით სახლისაკენ მოკურცხლა.
– შტერი უნდა იყო კაცი, ყოველი უცნაური შეკითხვის პასუხი რომ ეძებო! – ფიქრობდა ამ ამბის მერე რობიზონი, თავს გადამხდარი შემთხვევის გახსენებაზე კი ყოველთვის სირცხვილით ეუფლებოდა და ცდილობდა, განსაკუთრებით კვირაობით, სადგურის მხარეს არ გაეხედა…
კვირაში ერთხელ პეპელასავით მოფარფატე თვითმფრინავი სოფლის ცენტრში, ფოსტის წინ ჟურნალ-გაზეთებსა და ტელეფონის გადასახად ბლანკებს ჩამოყრიდა, შემდეგ კი სადღაც სამხრეთისკენ გაფრინდებოდა.