ტაქსიში ვზივარ და ტელეფონს ყურიდან არ ვიცილებ, დედა ისევ არ იღებს. „უკვდავება არსებობს.“ – გერმანულად ნათარგმნ ფრაზას უპასუხო ზუმერის რიტმში ლოცვასავით ვიმეორებ. ეს წინადადება დედასთვის გაგზავნილი სტატიიდან ამეკვიატა. არადა ლოცვა ხომ ყველაზე ნაღდი მშობლიურ ენაზეა. ღმერთის მისამართით შენს ენაზე და შენობით ფორმაში ორთქლივით ამოშვებული გულწრფელი გზავნილები ზეცაზე ღრუბლებს ყოფიერების სახლის საკვამურიდან უერთდება. „უკვდავება არსებობს!“ – ვამბობ უკვე ქართულად.

დედაენის შემდეგ ენა, რომელიც მარჩენს, დედამ მასწავლა. ასე მაჩუქა მეორე სახლი, სახლი სახლში. თუმცა თავდადებული ზრუნვით მაინც მარტოხელა სხეულის კალთაზე გამომიკერა. ამას ჩაუჭრელი ჭიპლარი ჰქვია, – ასე ამბობს ერთ-ერთი ნათარგმნი სტატიიდან სარდაფში ჩალექილი გერმანული წინადადება.

მძღოლს ფულს მანქანის გაჩერებამდე ვაჩეჩებ. „უკვდავება არსებობს“… ლიფტის მერე კიბეს დიდი ნაბიჯებით, ორ-ორი საფეხურით ავრბივარ.

„უკვდავება არს…“ – მაწყვეტინებს დედა. როგორც იქნა, აღებს. რამდენიმე წამით ადრე, როცა ზარის ღილაკზე თითმიბჯენილს კარს მიღმა მისი ნაბიჯების ხმა მესმოდა, გული მაინც მაგრად მიცემდა. რომ დავინახე, ამოვისუნთქე, თუმცა დამშვიდებით ვერ დავმშვიდდი: დედა ტიროდა.

– ვინ გარდაიცვალა? – რატომღაც გერმანულად ვეკითხები და ამ სიტყვების წარმოთქმაზე თავადვე ვცბები.

ხმაამოუღებლად ტრიალდება და სამზარეულოში გახსნილ ლეპტოპს უბრუნდება. კარს სწრაფად ვკეტავ და ვედევნები. წამით დამლაგებელი მახსენდება, მისი აცრემლებული სახე.

– რა მოხდა? – მოთმინება მეკარგება. – ყურმილს რატომ არ იღებ?

–  ეს რას თარგმნი? – შემშრალებულ სახეზე ისეთი სიმკაცრე ეხატება, თითქოს დანაშაულში მამხელს.

გაოგნებული ვუყურებ.

–  რა იყო? – დაბნეული ლეპტოპთან მივდივარ, მინდა დავრწმუნდე, რომ სწორი ფაილი გადავუგზავნე.

–  ეს საიდან გაქვს? – აუხსნელი სიბრაზე უელავს ჩაწითლებულ თვალებში.

– რა, დედა? სტატია? ბიუროში გადავინაწილეთ, რა იყო?

– შენ ეს ვინ მოგცა? – ღელავს.

– ვის უნდა მოეცა, რა კითხვებია? გადავინაწილეთ-მეთქი…

ლეპტოპს ხურავს და გაზზე ნალექიან ყავას ადგამს. მის ადგილას ვჯდები.

– შენ თვითონ აირჩიე ეს? – ვერაფრით ვხვდები, რას იძიებს.

– ხო, დედა… აღარ იტყვი, რა ხდება?

მაჩერდება. დაბერებულ სახეზე საშინელი სევდა აქვს. ყავის შიშხინზე სწრაფად ვდგები და ჯეზვეს გაზქურას ვაცლი.

– ცუდად ხომ არ ხარ?

– უჰ, რა ვიცი… წნევა მქონდა. – სახეს მარიდებს და კარადიდან სამ ფინჯანს იღებს.

– მერე კიდევ ყავას სვამ? – ვაშტერდები მესამე ჭიქას.

– უკეთ ვარ. – მოხერხებულად ასხამს ქაფქაფა ყავას და ზედმეტ ფინჯანს დაბნეული ინახავს.

დედა სულ სამჯერ ვნახე მტირალი, როცა ბებია, შემდეგ ბაბუა და ბოლოს დეიდა გარდაიცვალა. მამაჩემი ალბათ ჩემს დაბადებამდე გამოიტირა ან ბოლომდე არც კი უგლოვია უგზო-უკვლოდ დაკარგული შეყვარებული. ჩემმა მშობლებმა დაქორწინებაც ვერ მოასწრეს, მამა ისე წავიდა აფხაზეთში და აღარ დაბრუნებულა. ხშირად მიფიქრია, როგორია, საყვარელი ადამიანის ასე ნელ-ნელა, ნაწილ-ნაწილ, უცხედროდ, უსაფლავოდ, ხელშეუხებლად დაკარგვა; მის არყოფნასთან იმედის გადაუწურავად შეგუება; ყოფიერების სახლის კარის სამუდამოდ ღია დატოვება და წლებთან ერთად გაცვეთილი ამაო ფიქრი, რომ ერთ მშვენიერ დღეს აუცილებლად მოვა. ამაზე დედა არასდროს საუბრობდა და ვერც აიძულებდი ლაპარაკს… მისი ცრემლები ჩემთვის შეუქცევადი და გამოუსწორებელი მოვლენების მაუწყებელი განგაში იყო.

– აღარ იტყვი, რა მოხდა? – ფრთხილად ვეკითხები და ყავას სულს ვუბერავ.

– როდემდე უნდა თარგმნო ეს სისულელეები?! – მახლის გაღიზიანებული, – მთელი ცხოვრება ამაზე უნდა დაკარგო?! აღარ დაიღალე? – ხმას უწევს. – რა ხარ ასეთი უამბიციო? ეს არის შენი მაქსიმუმი? – მაგიდიდან ლეპტოპს ისე იღებს, რომ ქვეშ ამოდებული ფოტოები არ დავინახო.

თვალი მიმალულ სურათებზე მრჩება, მექანიკურად მეც ვდგები.

– რა გჭირს, ვერ გავიგე! რას მთხოვ, რა გინდა, რომ ვაკეთო?

– უკვდავება არსებობს… – სიმწრით იღიმის და ხმა ებზარება. ვეღარ ვარჩევ, ტირის თუ იცინის.

– დავრჩები, თუ ცუდად ხარ. – ვუახლოვდები. – წამალი დალიე?

– ცუდად არა ვარ. – ხმას იწმენდს და სახეს მარიდებს, – მაინც და მაინც ცუდად უნდა ვიყო, რომ დარჩე? – ზედ არ მიყურებს.

– დავრჩები… – ვამბობ და სამსახურში მიტოვებული საქმეების ნუსხა მახსენდება.

გოგოებს ვწერ, რომ მასალა მეილზე გადმომიგზავნონ. მთელ საღამოს დედას გვერდიდან არ ვცილდები. დივანზე ვზივარ, მისი ლეპტოპი მუხლებზე მიდევს და თარგმანზე კონცენტრირებას ვცდილობ. თითო წინადადებას ხუთჯერ მაინც ვკითხულობ. ყურადღებას ტელევიზორის ხმაური და დედაჩემის წრიალი მიფანტავს. მაია პულტს აწვალებს, არხიდან არხზე ხტება. როგორც იქნა, დგება და დასაძინებლად მიდის. ტელევიზორს სასწრაფოდ ვთიშავ და სიწყნარეში მალევე ვამთავრებ მუშაობას. თვალს თავაძის სტატიას ვავლებ და ყველაფერს დამკვეთთან ვგზავნი. აღარ მეძინება. საძინებლიდან დედას სუნთქვა მესმის.

– ღმერთო, შენ მიშველე… – ოხრავს ძილში.

– დედა? – ხმადაბლა ვეძახი.

ისეთი ფხიზელი ძილი აქვს, როცა არ უნდა დაელაპარაკო, მაშინვე გპასუხობს. სიჩუმეა. ვერაფრით ვხვდები, რა აწუხებს. თავის ამბებს არასდროს ჰყვებოდა, თუმცა ჩვენი უხილავი ჭიპლარის წყალობით სულ მეგონა, რომ მის შესახებ ყველაფერი ვიცოდი.