Մենք դեռ տեսնում ենք մարդու իրավունքների կոպիտ խախտումներ Վրաստանի տարածաշրջաններում, որոնք բռնազավթված են Ռուսաստանի Դաշնության կողմից, ինչպես նաև Ուկրաինայում, որտեղ Ռուսաստանի Դաշնությունը անօրինական կերպով օկուպացրել և բռնակցել է ինքնիշխան պետության տարածքները` միջազգային հիմնարար նորմերի և սկզբունքների կոպիտ խախտմամբ,- այս մասին ՄԱԿ-ի մարդու իրավունքների խորհրդի նիստում հայտարարել է Դավիթ Զալկալիանին:
Միևնույն ժամանակ, ըստ Զալկալիանիի, չնայած համավարակին, Վրաստանը Ռուսաստանի հիբրիդային պատերազմի ամենօրյա թիրախն է:
«Ամեն տարի Մարդու իրավունքների խորհուրդը ընդունում է բանաձև կարևոր թեմատիկ և հատուկ պետությունների վերաբերյալ, ներառյալ տարեկան բանաձևը «Վրաստանի հետ համագործակցության մասին», որն ուղղված է Աբխազիային և Ցխինվալի տարածաշրջանի վրա: Ցավոք, չնայած բանաձևում արված ուղղակի կոչերին և Գերագույն հանձնակատարի բազմաթիվ ջանքերին, նրա գրասենյակի ներկայացուցիչներին մինչ այժմ արգելված է մուտք գործել Ռուսաստանի կողմից բռնազավթված Վրաստանի տարածաշրջաններ: Դա տեղի է ունենում այն ֆոնին, երբ տեղում վատթարանում է մարդու իրավունքների և մարդասիրական իրավիճակը: Էթնիկ վրացիների հիմնարար իրավունքները խախտվում են ամեն օր, այդ թվում ՝ համավարակի ժամանակ: Շարունակվում է փշալարերի և այլ արհեստական արգելքների տեղադրումը բռնազավթված գծի երկայնքով և նրա հարակից տարածքներում: Միևնույն ժամանակ, փակ են մնում այսպես կոչված անցակետերը, սահմանափակ է տեղաշարժի ազատությունը, այդ թվում մարդկանց տեղաշարժը բժշկական նկատառումներից ելնելով, ինչը հաճախ ճակատագրական է: Սա էապես վատթարացրել է մարդասիրական իրավիճակը: Օկուպացիոն ուժերի նման կործանարար գործողությունները խոչընդոտում են Վրաստանի կառավարության ջանքերին ՝ օկուպացիոն գծի երկայնքով կողք կողքի բնակվող քաղաքացիներին օգնելու համար: Դա տեղի է ունենում«կովիդ 19»-ի համավարակի ժամանակ:
Ավելին, չնայած համավարակին, իմ երկիրը Ռուսաստանի ամենօրյա հիբրիդային պատերազմի թիրախ է ՝ ապատեղեկատվության և կիբերհարձակումների միջոցով: Այդ թվում` Ռիչարդ Լուգարի հանրային առողջապահության կենտրոնի լաբորատորիայի վերաբերյալ քարոզչությունը, որը կարևոր դեր խաղաց Վրաստանում համավարակի դեմ պայքարում», – հայտարարել է Դավիթ Զալկալիանին:
Խորհրդի նիստում ելույթ ունենալիս, Զալկալիանին խոսել է նաև բռնազավթիչ ռեժիմի կողմից ապօրինի ձերբակալված Զազա Գախելաձեի մասին: Նրա խոսքով, Գախելաձեի ձերբակալումը վառ օրինակ է այն բանի, թե ինչպես են օկուպացիոն ուժերը շահարկում մարդկանց կյանքը:
Միևնույն ժամանակ, ըստ Զալկալիանիի, Ռուսաստանի ապակառուցողական գործողությունները սպառնում են բռնազավթված տարածքներում մնացած բնակչությանը բռնի տեղահանման նոր ալիքով:
Զալկալիանին ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների խորհրդի նիստում, հերթական անգամ կոչ արեց Ռուսաստանին դադարեցնել մարդու իրավունքների խախտումները՝ Վրաստանի բռնազավթված տարածքներում, հարգել Վրաստանի ինքնիշխանությունն ու տարածքային ամբողջականությունը նրա միջազգայնորեն ճանաչված սահմաններում և կատարել իր միջազգային պարտավորությունները, որոնք Ռուսաստանը Եվրամիության միջնորդությամբ ստանձնել է 2008 թվականի օգոստոսի 12-ի հրադադարի ռեժիմի համաձայնագրով:
«Վրաստանի քաղաքացի Զազա Գախելաձեն, որին կրակել են, վիրավորել և ապօրինի բերման ենթարկել Ռուսաստանի օկուպացիոն ուժերը անցյալ տարվա հուլիսին, վառ օրինակ է այն բանի, թե ինչպես են շահարկվում օկուպացիոն ուժերը մարդկանց կյանքով: Բռնազավթիչ ռեժիմի վերջին սադրիչ որոշումը, համաձայն որի ՝ նրա ապօրինի ազատազրկումը 12 տարով երկարաձգվեց, զայրացուցիչ է: Այս հարցը պահանջում է անհապաղ ներգրավվել ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների գերագույն հանձնակատարին և խորհրդի նախագահին: Չնայած բազմաթիվ կոչերին, փաստորեն, ոչինչ չի ձեռնարկվել Ռուսաստանի կողմից բռնազավթված տարածքներում, Վրաստանի քաղաքացիների կյանքի իրավունքից զրկելու դաժան դեպքերի համար պատասխանատվության ենթարկելու համար, ինչը հարուցել է անպատժելիության զգացում` հանգեցնելով խոշտանգումների և մարդու իրավունքների նոր դեպքերի: Այս կապակցությամբ ես կցանկանայի մեկ անգամ ևս ընդգծել «Օթխոզորիա-Տատունաշվիլիի ցուցակի» կարևորությունը որպես կանխարգելիչ մեխանիզմ, որը նախատեսում է սահմանափակող միջոցներ այն անձանց նկատմամբ, ովքեր պատասխանատու են բռնազավթված տարածաշրջաններում մարդու իրավունքների խախտումների համար:
Ցավոք, բռնի տեղահանված անձինք և փախստականները, որոնց էթնիկ զտումների մի քանի ալիքների արդյունքում, Ռուսաստանի Դաշնությունը վտարել է Վրաստանի բռնազավթված տարածքներից, դեռ չեն կարողանում վերադառնալ իրենց տներ: Ռուսաստանի ապակառուցողական գործողությունները սպառնում են բռնազավթված տարածքներում բնակվող անձանց վտարման նոր ալիքով: Մենք լիովին համաձայն ենք ՄԱԿ-ի Գլխավոր քարտուղարի այն կոչի հետ, որ քաղաքական լուծման բացակայությունը չպետք է խոչընդոտ հանդիսանա այն մարդկանց հիմնարար իրավունքների և ազատությունների պաշտպանության համար, ովքեր չունեն անգամ անվտանգության փոքրագույն երաշխիք և ունեն արտաքսման մշտական վտանգ: Միջազգային հանրության հաստատուն դիրքորոշումը կարևոր է: Այս ամենը հաշվի առնելով ՝ մենք այս նստաշրջանում ներկայացնում ենք «Վրաստանի հետ համագործակցությունը» բանաձևը և ունենք ձեր աջակցության հույսը: Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի վերջերս կայացրած վճիռը միանշանակորեն հաստատեց ռուսական օկուպացիան և այն փաստը, որ Ռուսաստանը արդյունավետ վերահսկողություն է իրականացնում Վրաստանի անբաժանելի շրջանների վրա: Այն նաև հաստատեց, որ Ռուսաստանը պատասխանատու է 2008 թվականի օգոստոսին ռուս-վրացական պատերազմի և դրան հաջորդած օկուպացիայի ընթացքում մարդու իրավունքների խախտումների համար: Այդ կապակցությամբ, մենք կրկին կոչ ենք անում Ռուսաստանին ՝ դադարեցնել մարդու իրավունքների ոտնահարումները Վրաստանի բռնազավթված շրջաններում, հարգել Վրաստանի ինքնիշխանությունն ու տարածքային ամբողջականությունը նրա միջազգայնորեն ճանաչված սահմաններում և կատարել իր միջազգային պարտավորությունները»,- հայտարարել է Դավիթ Զալկալիանին: